Ministru Estadu no Prezidénsia Konsellu Ministru no
Portavós Ofisiál Governu Timor-Leste
Díli, loron 24 fulan-maiu tinan 2017
Konferénsia Globál kona-ba Ajenda tinan 2030 taka ho Komunikadu Dili nian
Iha Sorumutuk Nivel Aas Konferénsia Globál kona-ba Ajenda tinan 2030 ne’e nia rohan, prodús ona Komunikadu Dili nian, iha ne’ebé inklui tema prinsipál balu ne’ebé ko’alia iha debate hirak ne’ebé maka hala’o iha konferénsia ne’e. iha komunikadu ne’e,Vise-Ministru Finansas no Dezenvolvimentu Ekonómiku husi Serra Leoa, Momoh Vandi, husu “lideransa ida ne’ebé kompremetida no apoiu polítiku ida ne’ebé sustentadu” atu “asegura katak país sira ne’ebé afetadu husi konflitu no frajil hamriik iha oin iha aplikasaun ajenda globál ida ne’e nian”.
Sorumutuk ne’e loke husi Prezidente Repúblika, Francisco Guterres “Lu-Olo”, no ho lia-menon espesiál husi Sekretáriu-Jerál ONU nian, António Guterres, no husi Prezidente Asembleia Jerál Nasoins Unidas nian, Embaixadór Peter Thompson. Primeiru-Ministru, Rui Maria de Araújo, hola parte iha sorumutuk ne’e tomak no partisipa iha painél ne’ebé maka debate kona-ba tema “Roteiru ida ba dezenvolvimentu sustentavel iha país frajil sira ne’ebé afetadu husi konflitu”. Na’i-ulun ne’e halo mós observasaun finál iha sesaun maktakak nian.
Ministru Planeamentu no Investimentu Estratéjiku no Personalidade Eminente g7+ nian, Kay Rala Xanana Gusmão, halo espozisaun ida kona-ba dalan Timor-Leste nian atu to’o ba pás no reziliénsia. “Iha luta, ita-nia lema maka ‘resistir é vencer’ [rejiste maka manan]; maibé hafoin sai tiha husi konfitu, muda fali ba ‘adeus konflitu, bemvindu dezenvolvimentu’, na’i ulun ne’e fó hanoin fila-fali. Bainhira reflete kona-ba dinámika globál ohin loron nian, Ministru Xanana Gusmão apela ba país sira atu “esporta pás, la’ós kilat sira” observasaun ne’ebé maka halo delegadu sira basa-liman.
Intervensaun hirak ne’ebé manas husi Ministru Yerima Mandjo, husi Repúblika Sentru Afrikana, no husi Adrop Nuoi Deng, husi Sudaun Sul, ko’alia liu kona-ba destruisaun ne’ebé atinje país sira ne’ebé iha hela krize no nesesidade urjente atu hetan pás no hakmaan povu nia terus.
Komunikadu Dili nian sei aprezenta iha fulan-julllu iha Fórum Polítiku Nivel Aas Nasoins Unidas nian no sei tulun atu dezenvolve ezekusaun Ajenda tinan 2030 nian.
Konferénsia ne’ebé konsidera hanesan susesu ida haree husi kualidade debate nian sira, nivel reprezentasaun no apoiu nivel aas nian. Haoliang Xu, nu’udar enviadu espesiál Sekretáriu-Jerál ONU nian, ne’ebé hala’o mós knaar Administradór Adjuntu no Diretór Gabinete Rejionál ba Ázia no Pasífiku, hatete katak eventu no Komunikadu ne’ebé rezulta husi eventu ne’e sei kontinua fó kontributu importante ida ba konkretizasaun Ajenda tinan 2030 husi ONU.
Durante sorumutuk ne’e lansa mós “Roteiru Timor-Leste nian ba implementasaun Ajenda tinan 2030 no ODS nian”. REMATA