Ezekusaun Reál OJE 2021 to’o iha Fulan Daruak, Trimestre Datoluk atinji ona 43% - Ezekusaun Programa Esensiál 37%

Kua. 01 setembru 2021, 15:19h

Díli, 1 Setembru 2021 – Dezempeñu ezekusaun Orsamentu Jerál Estadu (OJE) tinan 2021, jeralmente fahe ba kategoria rua: (i) Programa Boa Governasaun no Jestaun Institusionál ho orsamentu alokadu hamutuk millaun $456,7 (ii) Programa Esensiál Entidade sira nian ho orsamentu alokadu billaun $1,5. Totál orsamentu retifikativu finál alokadu ba programa kategoria rua ne’e mak billaun $2,1.

To’o iha Tersa-feira, 31 Agostu 2021, taxa ezekusaun reál OJE 2021 atinji ona millaun $872,3 ka 43% husi totál orsamentu billaun $2,1. Taxa ezekusaun reál ba programa Boa Governasaun no Jestaun Institusionál ne’ebé nia objetivu atu sustenta mákina Estadu, ezekuta ona millaun $298,1 ka 65% husi orsamentu alokadu millaun $456,7. Enkuantu taxa ezekusaun reál ba kategoria programa esensiál entidade sira nian foin mak ezekuta millaun $574,1 ka 37% husi orsamentu alokadu billaun $1,5.

Taxa ezekusaun tuir klasifikasaun ekonómiku, aas liu mak iha kategoria Transferénsia Públika 70%, tuir kedan ho Saláriu no Vensimentu 58%, Bens no Servisus 31% no Kapitál Menor 9%. Enkuantu Kapital Dezenvolvimentu, kategoria importante ida ne’ebé bele fó kampu traballu no jere empregu rai-laran foin mak ezekuta de’it 10%.

 

Ezekusaun Fundu Covid-19

Fundu Espesiál Covid-19 ne’ebé mak kria iha tinan kotuk atu responde ba pandemia, to’o iha Tersa-feira, 31 Agostu 2021, nia ezekusaun reál atinji ona millaun $105,5 ka 37% husi totál orsamentu retifikativu alokadu millaun $287,6.

Tuir Projesaun, taxa ezekusaun ne’e sei kontinua sa’e tanba iha tempu badak nia laran Sekretariadu Tékniku Fundu Covid-19, sei hahú realiza pagamentu suplementu remuneratóriu ba traballadór liña-frente, konklui pagamentu programa Cesta Básica ne’ebé daudaun ne’e atinji ona millaun $63,8 ka 94% husi orsamentu alokadu millaun $68,1 no kontinuasaun ba pagamentu medidas sosio-ekonómiku sira seluk, konforme Alterasaun Dahuluk Lei númeru 14/2020, kona-ba OJE 2021.

 

Ezekusaun iha Liña Ministériu

Setór Turizmu no Agrikultura ne’ebé konsidera hanesan setór importante atu bele fó empregu no jere kresimentu ekonomia rai-laran, ninia taxa ezekusaun reál to’o iha 31 Agostu 2021, foin mak atinji 28% (MTCI) no 24% (MAP), respetivamente.

Iha mós liña ministériu balun ne’ebé mak ninia taxa ezekusaun di’ak tebes hanesan Ministériu Petróleu no Minerál, Ministériu Obras Públikas, no Ministériu Asuntu Kombatentes no Libertasaun Nasionál. Maioria ezekusaun hirak ne’e aas iha transferénsia públiku ne’ebé Ministériu hirak ne’e halo ba Empreza Públiku sira ne’ebé mak tutela ba iha liña ministériu relevante.

 

Ezekusaun Reseitas Doméstika

Ezekusaun iha parte reseitas, to’o iha 31 Agostu 2021 atinji ona millaun $96,6 ka 52% husi totál estimativa reseitas millaun $187,1.

 

Levantamentu husi Fundu Minarai

Relasiona ho levantamentu osan husi Fundu Minarai, to’o iha fulan-Agostu 2021, Governu halo ona levantamentu millaun $547,8 ka 40% husi totál billaun $1,3 ne’ebé mak Parlamentu Nasionál aprova ona. Governu sei hato’o pedidu levantamentu bainhira iha ona nesesidade atu halo reforsu ba kaixa Estadu.

 

Ezekusaun iha nível Munisípiu

 Taxa ezekusaun OJE 2021 iha nível munisípiu hatudu progresu ida ne’ebé di’ak tebes. To’o iha 31 Agostu 2021, iha munisípiu lima (5) mak nia ezekusaun di’ak tebes hanesan Munisípiu Lautem, Ainaro, Manufahi, Covalima no Ermera. Husi munisípiu 5 ne’e, munisípiu Lautem mak hatudu progresu di’ak liu ho ezekusaun reál atinji ona 52%. Progresu ezekusaun ne’ebé di'ak ne'e, sei kontinua fasilita polítika desentralizasaun Oitavu Governu Konstitusionál ne'ebé lidera husi Sua Exelénsia Primeiru-Ministru, Jenerál Taur Matan Ruak. Servisus desentralizasaun ne'e lidera husi Ministériu Administrasaun Estatál.

   Ba leten