Sorumutuk Konsellu Ministrus nian loron 1 fulan-Jullu tinan 2020

Prezidénsia Konsellu Ministrus

VIII Governu Konstitusionál

...........................................................................................................................

Komunikadu Imprensa

Sorumutuk Konsellu Ministrus nian loron 1 fulan-Jullu tinan 2020

Konsellu Ministrus hala’o sorumutuk iha Palásiu Governu, iha Dili, no aprova ona projetu Dekretu-Lei, ne’ebé Ministru Prezidénsia Konsellu Ministrus, Fidelis Manuel Leite Magalhães, mak aprezenta, kona-ba orgánika Prezidénsia Konsellu Ministrus (PKM) nian. Diploma ida-ne’e altera orgánika PKM nian, tuir estrutura governamentál foun, no buka atu esklarese atribuisaun PKM nian, ho konsiderasaun ba nia natureza jurídika espesífika, nu’udar departamentu governamentál, ne’ebé prezide husi Primeiru-Ministru, no hetan tulun husi Ministru PKM.

Ho objetivu atu reforsa efisiénsia asaun administrativa husi servisu administrativu sira, organizasaun servisu sentrál sira sei hatuur iha diresaun Diretór-Jerál Administrasaun nian nia okos. Esperiénsia husi Ministériu Reforma Lejizlativa no Asuntus Parlamentares iha reforma prosedimentu lejizlativu no iha inovasaun administrativa reflete iha organizasaun administrativa PKM nian, ho kriasaun Gabinete Apoiu Jurídiku no Gabinete Reforma Administrativa hodi prepara no implementa ezersísiu kompeténsia rasik Ministru nian ne’ebé prevee iha artigu da-13 orgánika Governu Konstitusionál VIII nian. Ho ideia ida-ne’e mós maka fó autonomia, nu’udar Gabinete, ba servisu apoiu nian ba ezersísiu ministeriál kona-ba funsaun portavós Governu nian, no reforsu husi servisu tradusaun Governu tomak nian.

Aprova ona mós projetu Dekretu-Lei, ne’ebé Ministru Prezidénsia Konsellu Ministrus mós maka aprezenta, kona-ba Rejimentu Konsellu Ministrus nian. Revizaun ba Rejimentu ida-ne’e ninia objetivu mak atu reorganiza kompeténsia membru Governu sira-nian, hodi reflete alterasaun ba orgánika Governu Konstitusionál VIII nian. Halo ona revizaun ba regra sira kona-ba prosedimentu lejizlativu Governu nian, ho konsiderasaun ba integrasaun husi  kompeténsia sira reforma lejizlativa nian iha Prezidénsia Konsellu Ministrus.

Rejimentu ida-ne’e buka atu mantein importánsia desiziva husi momentu foti desizaun atu halo lei, ne’ebé bele orienta loloos prosedimentu lejizlativu, iha kazu ida-ne’e liuhusi fundamentasaun husi desizaun ne’e, no liuhusi inkluzaun ba planu lejizlativu Governu nian ida, ne’ebé sei hetan avaliasaun regulár. Mantein mós iha versaun atuál, esensiál husi dixiplina rejimentu ida uluk, ne’ebé buka atu simplifika prosedimentu lejizlativu, hodi evita duplikasaun iha intervensaun interesadu sira-nian iha momentu fó-sai paresér obrigatóriu sira, iha momentu tuir mai, bainhira diploma sira-ne’e sirkula, molok ajendamentu iha Konsellu Ministrus, no hodi haforsa mekanizmu sira atu  halo artikulasaun kontributu oin-oin ba prosedimentu lejizlativu.

Ikusliu, Konsellu Ministrus fó podér tomak ba Ministru Finansas, Fernando Hanjam, atu asina akordu ida ho Banku Dezenvolvimentu Aziátiku (ADB, Asian Development Bank), kona-ba kontribuisaun finanseira ida, husi Fundu Resposta ba Dezastre sira iha Ázia-Pasífiku, ho valór dolar amerikanu millaun ida, hodi tulun populasaun ne’ebé afetada husi KOVID-19, liuliu iha programa sira ne’ebé relasiona ho seguransa ai-han. Akordu ne’e prevee katak kontribuisaun finanseira ne’e uza hodi sosa ai-han ba agrikultór nasionál sira no fahe ai-han sira-ne’e ba família vulneravel sira. Programa ne’e, Organizasaun Nasoins Unidas, liuhusi koordenasaun ho Ministériu Agrikultura no Peskas, maka sei implementa. REMATA

   Ba leten