Timor-Leste no Portugál asina Programa Kooperasaun kona-ba Seguransa Sosiál

Ter. 16 abril 2019, 18:18h
oznor

Ministra Solidariedade Sosiál no Inkluzaun Timor-Leste nian, Armanda Berta dos Santos, no Sekretária Estadu Seguransa Sosiál Portugál nian, Cláudia Joaquim, iha loron 16 fulan-abríl tinan 2019, asina ona Programa Kooperasaun nian ida entre nasaun rua ba períodu tinan tolu, 2019-2022, iha área protesaun sosiál no inkluzaun. Asinatura ba Programa ne’e hala’o hafoin semináriu “Seguransa Sosiál: Direitu Ida Ba Ema Hotu”, ne’ebé hala’o iha auditóriu Ministériu Finansas nian, iha Dili.

Eixu no área prioritária sira ne’ebé programa ne’e estabelese ona, hetan ona aprovasaun hosi Konsellu Ministrus iha sorumutuk loron 10 fulan-abríl tinan 2019 nian, no enkuadra iha Programa Estratéjiku Kooperasaun (PEK) entre nasaun rua, ne’ebé aprova iha loron 20 fulan-marsu, tinan 2019.

Programa Kooperasaun nian ne’e, iha ámbitu protesaun sosiál no inkluzaun, ninia prioridade maka sei kria no/ka habelar liután resposta sosiál sira hodi fó apoiu ba grupu vulneravel sira, liuliu labarik no adolexente sira, ba ferik-katuas sira no ba ema sira ho defisiénsia. Prioridade seluk hosi programa ne’e maka reforsa kapasidade institusionál ba planeamentu no implementasaun polítika públika sira iha área direitu sira no protesaun ba labarik no ema ho defisiénsia.

Iha ninia intervensaun, Armanda Berta dos Santos, agradese ba Kooperasaun Portugeza ba apoiu ne’ebé ajénsia ne’e fó ona, dezde tinan 2003, iha área sira-ne’e, liuliu iha apoiu tékniku foin daudaun ne’e nian ba konstrusaun sistema seguransa sosiál. Molok ida-ne’e, iha ninia intervensaun iha semináriu, Vise-Ministra Solidariedade Sosiál no Inkluzaun, Signi Chandrawati Verdial, ko’alia liu kona-ba “papél fundamentál hosi Kooperasaun internasionál, no liuliu hosi Kooperasaun bilaterál ho Ministériu omólogu husi Portugál”. Haree ba “ami-nia limitasaun finanseira, liuliu iha tinan dahuluk sira hafoin restaurasaun independénsia nian, apoiu husi Kooperasaun Portugeza importante tebetebes atu ami bele hakat dook liután, to’o ba ema barak no  ba komunidade barak liután”.

Cláudia Joaquim, iha nia intervensaun, hateten katak “Timor-Leste iha buat ida atu hala’o iha matéria seguransa sosiál nian, buat ne’ebé hahú ona no hametin daudaun” no reforsa ona “disponibilidade Portugál nian ba kooperasaun no ba kapasitasaun iha área seguransa sosiál”.

Sekretária Estadu portugeza ne’e hateten klaru mós katak “harii, dezenvolve, define medida sira kona-ba polítika iha área seguransa sosiál maka funsaun sira ne’ebé fó satisfasaun liu, tanba iha impaktu diretu ba populasaun, tanba bele hala’o diferensa iha sira-nia moris-di’ak no iha ita-nia nasaun nia dezenvolvimentu!”.

   Ba leten