Sorumutu Konsellu Ministrus, loron 21 no 22 Novembru 2013

Prezidénsia Konsellu Ministrus

V Governu Konstitusionál

..............................................................................................................................

Dili, Loron 22 Fulan Novembru Tinan 2013

Sorumutu Konsellu Ministrus, loron 21 no 22 Novembru 2013

Governu hala’o sorumutu, iha loron 21 no 22 fulan Novembru 2013, iha sala sorumutu Konsellu Ministrus nian, iha Palásiu Governu, iha Dili, no aprova ona:

1. Proposta Rezolusaun ne’ebé mak aprova Akordu Kooperasaun iha área formasaun no treinu ba atividade sira kona-ba Asisténsia Umanitária no luta hasoru Dezastre Naturál sira entre Governu Repúblika Demokrática Timor-Leste ho Japaun nian

Akordu ida ne’e mosu hafoin asina tiha, iha Setembru foin dadauk ne’e, Akordu Kooperasaun nian iha Área Formasaun no Treinu kona-ba Asisténsia Umanitária no Luta hasoru Dezastre Naturál sira, entre Governu rua Timor-Leste no Japaun, ne’ebé nia prosesu negosiasaun Prezidente Repúblika mak kondús. Akordu ida ne’e la’os de’it atu kontribui ba kapasitasaun Forsa Defeza no Seguransa nasionál sira atubele atua iha situasaun sira kona-ba Asisténsia Umanitária, maibé akordu ida ne’e mós atu hametin liután relasaun kooperasaun nian sira ho Japaun.

2. Dekreto-Lei ne’ebé mak regula Rejime Jurídiku ba Parseria Públiku-Privadu nian sira

Diploma ida ne’e atu regula Rejime Jurídiku ba Parseria Públiku-Privadu nian sira, ne’ebé aprova tiha ona husi Dekretu-Lei n.u 42/2012, loron 7 fulan Setembru, no atu aprova estrutura sira ne’ebé nesesáriu ba implementasaun parseria Públiku-Privadu nian sira, nune’e mós atu estabelese baze legál ida ba aprovasaun prosedimentu aprovizionamentu nian tuir siklu projektu parseria Públiku-Privadu nian.

Nune’e, Dekretu-Lei ida ne’e atu prevee podér no funsaun hirak kona-ba Unidade Parseria Públiku-Privadu nian no atu identifika prosedimentu hirak ne’ebé iha relasaun ho siklu projektu nian sira, hahú hosi Faze inisiál no Viabilidade, Faze Aprovizionamentu no Negosiasaun no Faze Implementasaun no Operasaun.

3. Dekretu-Lei ne’ebé mak aprova Estatutu kona-ba Militar sira F-FDTL nian

Diploma ida ne’e iha ninia objektivu atu dixiplina karreira militár, hahú tama iha nebá, to’o tempu ne’ebé, hanesan ema militár iha Kuadru Permanente sira, tama ba iha reforma.

Iha ne’e define postu sira, iha kategoria ida-idak nia laran ka klase no ezijénsia sira atu evolusaun bele hetan prosesu. Hatama konseitu foun sira iha nebá, hanesan nesesidade atu ema militár sira bele hetan avalisaun fíziku, no dezenvolve figura kona-ba Rezerva nian,ne’ebé prevee ona iha Lei Defeza Nasionál nian. Karreira sira hatur tuir estrutura sira, no espesialidade balun hetan definisaun.

Ba veteranu sira, ema sira hotu ne’ebé durante tinan 20 liu nia laran luta atuhodi hetan libertasaun ba Pátria no ba Povu, elementu FALINTIL sira ne’ebé nu’udar orijen F-FDTL nian, hetan direitu atu antesipa pasájen ba situasaun Rezerva nian.

Harii tiha ona mós, norma tranzitória sira ne’ebé bele fó dalan ba mudansa no ezijénsia foun sira atubele implementa ho forma ida di’ak liu.

4. Rezolusaun Governu nian ne’ebé aprova Komisaun Nasionál Kontra Traballu Infantil

Komisaun Nasionál kontra Traballu Infantil (KNTI) ne’ebé mak tripartida, konta ho reprezentante sira husi Governu, Kámara Komérsiu no Konfederasaun Sindikatu sira. KNTI mak nu’udar responsável ba implementasaun no monitorizasaun ba aplikasaun Konvensaun n.u 182.u hosi Organizasaun Internasionál Traballu nian kona-ba Interdisaun ba Forma sira Aat liu kona-ba Traballu ba Labarik sira no ba Asaun Imediata Atubele Halakon tiha hahalok ne’e, ne’ebé Parlamentu Nasionál retifika tiha ona.

5. Proposta Rezolusaun ne’ebé aprova ratifikasaun ba Konvensaun sira hosi Organizasaun Internasionál Traballu nian n.u 100 no n.u 111

Konvensaun Organizasaun Internasionál Traballu nian (OIT) n.u 100 defende igualdade remunerasaun nian no Konvensaun n.u 111 defende atu labele halo deskriminasaun iha matéria kona-ba empregu no profisaun. Konvensaun rua ne’e haktuir loloos kedas ba buat ne’ebé mak hakerek iha lejislasaun Laborál Nasionál no loke dalan ba Estadu atu bele fó hakat ida ne’ebé signifikativu iha protesaun ba direitu traballadór sira nian no iha igualdade entre mane ho feto sira.

Konsellu Ministru mós analiza tan:

1. Projektu Investimentu Parke Industriál

Empreza Global Fidelity J (PVT) Lda. aprezenta ba iha Governu projektu ida ba dezenvolvimentu parke industriál ida kona-ba área suku-tais no peska nian. Tuir empreza ne’e, investimentu inisiál mak hamutuk osan dolar tokon lima ba área suku-tais nian, hodi bele sai boot liu iha durante tinan ruanulu nia laran, no besik osan dolar tokon tolu to’o tokon lima ba peska. Projektu ne’e aprezenta posibilidade negósiu nian ida ba Timor-Leste, iha rejiaun, no ba empregu nian ba populasaun lokál.

   Ba leten