Lakon boot ida ba Paíz no Povu Timor-Leste
Secretáriu Estadu Konselhu Ministrus no
Porta-Vóz Ofisiál Governu Timor-Leste
Díli, 6 Marsu 2012
Lakon boot ida ba Paíz no Povu Timor-Leste
Ho laran todan no konsternasaun maka Governu Timor-Leste hetan koñesimentu kona-ba falesimentu ba Sua Eselensia Señor Francisco Xavier do Amaral, primeiru Prezidente no Proklamador ba Independensia Timor-Leste. Primeiru-Ministru, Sua Eselensia Kay Rala Xanana Gusmao, ho Governu nia naran, aprezenta sentidu kondolénsia ba familia, amigos no kolegas.
Francisco Xavier do Amaral moris iha Turiscai, Manufahi, iha 1937. Iha 1974 nia harii ASDT ne’ebe ikus mai hamoris FRETILIN, ne’ebe nia mos sai fundadór ba partidu ne’e. Iha 28 Novembru 1975, nia proklama, ho Komite Sentral FRETILIN nia naran, Independensia ba Republika Demokratika Timor-Leste no sai hanesan primeiru Prezidente Republika.
Nicolau Lobato ikus mai troka Xavier do Amaral, bainhira Indonezia halo invazaun iha 7 Dezembru 1975. Iha loron ikus, Xavier Amaral sai prizoneiru husi rai invazor no sira lori ba Jakarta, ne’ebe nia halo serbisu kompulsoriu iha tinan barak nia laran iha paiz okupante.
Nia sai deputadu desde 2001, ne’ebe hetan nomeasaun ba sai Vise-Prezidente Parlamentu Nasional, iha 2002. Nia sempre hanesan politiku ida ne’ebe dedikadu no konviktu ba nia ideais hodi kontribui ba dezenvolvimentu ba paíz, ne’ebe mos sai hanesan kandidatu ba Prezidente Republika ba eleisaun maka sei hala’o iha loron 17 Marsu iha tinan ida ne’e.
Bainhira tempu luta ba libertasaun, ka iha faze konstrusaun ba Estadu soberanu no Independente ida, Fransico Xavier do Amaral sempre sai hanesan ema ida ne’ebe brani no asuwain ba prinsipiu direitu demokratiku no ba dignidade timoroan sira nian.
Primeiru-Ministru Xanana Gusmao dehan ‘’Ohin ita lakon figura istórika ida iha ita nia paíz ne’ebe dedika nia vida ba serbi Povo Timor-Leste no tau nia empeñu hotu hodi harii no hametin ita nia Nasaun. Ita nia Povu tama iha lutu hodi lakon ita nia Proklamador no primiru Prezidente Republika. Ba nia famila, amigos no kolegas militantes Partidu, ita konsagra ita nia hanoin no orasaun ba tempu susar no sofrimentu ida ne’e, no ita espresa ita nia sentidu kondolensias.”
Ohin Governu Timor-Leste aprova rezolusaun ida hodi dekreta Luto Nasional, ba loron tolu, nu’udar sinal lutu ba Poklamdador Independensia”.
