Komemorasaun Loron Proklamasaun Independénsia Timor-Leste ba dala-35 (28 fulan Novembru 1975 – 28 Novembru 2010)

Timor-Leste komemora ninia loron Proklamasaun Independénsia ba dala-35 iha loron 28 fulan Novembru tinan 2010. Komemorasaun ne’e hala’o iha Palásiu Govern, Díli.

Serimónia ofisiál ba komemorasaun ne’e diriji hosi Prezidente Repúblika, José Ramos-Horta, no partisipa hosi Prezidente Parlamentu Nasionál, Fernando La Sama de Araújo, Primeiru-Ministru, Kay Rala Xanana Gusmão, Prezidente Tribunál Rekursu, Cláudio Ximenes, no konvidadu sira. Hafoin isár bandeira remata kontinua ho leitura ba textu proklamasaun independénsia ne’ebé lee hosi eis-primeiru Prezidente Repúblika, Francisco Xavier do Amaral.

Prezidente, José Ramos-Horta, hateten iha ninia diskursu ba selebrasaun loron independénsia RDTL ba tinan 35 katak: “Uluk iha proklamasaun 28 Novembru tinan 1975, ema katuas liu rua de’it mak, proklamadór Francisco Xavier do Amaral no Saudozo Nicolao Lobato, ami sira seluk mesak idade kiik de’it, balun tinan 24 no balun 25”.

“Jerasaun dahuluk ne’ebé proklama indepensénsia iha tinan 35 liubá, ohin loron kontinua hametin nafatin unidade nasionál. La’os sira de’it no ami de’it mak ka’er todan ida-ne’e, maibé gerilleiru sira, joven, populasaun rihun ba rihun ne’ebé simu mensajen hosi Komité Sentrál FRETILIN iha momentu ne’ebá atu hahú defende Nasaun foun ne’ebé iha loron 28 Novembru 1975, Francisco Xavier do Amaral lori Komité Sentrál FRETILIN nia naran hamutuk ho NIcolau dos Reis Lobato, nu’udar Primeiru-Ministru”, deklara tiha ona, hatutan Prezidente Ramos-Horta.

“Iha diskursu ida ohin hau hakarak foka liu ba buat importante rua: Edukasaun no Saúde. Tanba bainhira Governu ida uluk simu pose iha 2002, eskola barak mak laiha, profesór sira mós falta, laiha ospitál, laiha médiku. Maibé, ohin loron, setór rua ne’e hetan progresu maka’as, eskola barak mak harii, iha universidade bar-barak, institutu bar-barak, balu ka’er hosi setór públiku no balun hosi igreja. Iha parte saúde nian, agora iha ospitál referál, iha sentru saúde. Timór-oan barak mak hetan bolsa estudu iha área saúde nian, estudante saúde ninian ne’ebé eskola iha Kuba, Australia, Filipinas, Indonésia, liu rihun ida no hein katak iha tinan lima mai nasaun ne’e ninia sentru saúde no ospitál sira sei la kuran tan servisu nain ba saúde nian”.

Atu taka ninia diskursu, Prezidente Repúblika hato’o ninia mensajen hodi husu ba Governu no Povu atu  tau atensaun ba Edukasaun no Saúde, tanba área rua ne’e importante ba futuru Timor-Leste nian. Alende ne’e, Ramos-Horta fó agradese mós ba lideransa ne’ebé mai hosi Governu, no husu mós ba líder partidu opozisaun, iha Parlamentu Nasionál, Igreja, Sosiedade Sivíl atu kontribui ba malu hodi hametin estabilidade, atu nune’e Governu bele ezekuta ninia programa, setór privadu sira bele servisu didi’ak, labarik sira bele ba eskola, profesór sira bele ba hanorin, agrikultór sira bele livre halo sira nia natar ho to’os.

Serimónia ofisiál ne’e remata ho entrega kondekorasaun Ordem Timór nian ba Guarda Nasionál Republikana, GNR, Portugal, Prof. George Aditjondro, NOG Esperansa, no NGO seluk tan.

url: https://timor-leste.gov.tl?lang=tp&p=4373