Ministériu Edukasaun Timor-Leste, ne’ebé reprezenta hosi Ministra Dulce de Jesus Soares, akompaña hosi ninia delegasaun, partisipa iha Semináriu Internasionál ba da-3 kona-ba Prátika Di’ak iha Alimentasaun Eskolár no Konferénsia Altu Nivel, ne’ebé hala’o iha loron 3 to’o 5 fulan-dezembru tinan 2024, iha São Tomé e Príncipe. Eventu ne’e promove iha ámbitu prezidénsia rotativa São Tomé no Prínsipe nian ba Komunidade País Lian Portugés (CPLP, sigla iha lian portugés), halibur reprezentantes husi Estadu-membru sira hodi debate estratéjia inovadora no sustentável ba programa sira alimentasaun eskolár nian.
Ho tema “Juventude no Sustentabilidade iha CPLP”, semináriu ne’e foka ba troka esperiénsia kona-ba inisiativa sira ne’ebé integra nutrisaun eskolár ho produsaun lokál, hodi promove dezenvolvimentu ekonómiku, saúde no edukasaun. Ekipa tékniku Timor-Leste ne’e destaka avansu sira husi Programa Merenda Eskolár, ho tema “Dezafiu, Oportunidade, Estratéjia no Solusaun sira: Programa Alimentasaun Eskolár versus Edukasaun Alimentár no Nutrisionál no Alimentasaun Saudavel no Sustentável”, hodi destaka mós papél husi instituisaun relevante sira, inkluzaun produtu lokál sira iha menu eskolár sira no esforsu atu hametin “horta pedagójica”, no mós monitorizasaun no avaliasaun ba implementasaun Programa Merenda Eskolár.
Aleinde diskusaun sira, eventu ne’e hetan partisipasaun hosi Ministra Edukasaun Timor-Leste, Dulce de Jesus Soares, no membru governu sira seluk hosi Edukasaun CPLP nian iha Konferénsia Altu Nivel ne’ebé organiza hosi Programa Alimentár Mundiál (WFP), ne’ebé aprezenta Koligasaun Alimentasaun Eskolár hanesan plataforma ida ba kooperasaun globál. Governante Timor-Leste ne’e mós partisipa iha plenária ho tema “Husi Kompromisu sira ba Progresu: Kompromisu Nasionál iha Asaun”, iha ne’ebé aprezenta progresu sira ne’ebé hala’o husi Estadu-membru sira iha implementasaun kompromisu sira Koligasaun nian ba Alimentasaun Eskolár.
Konferénsia Altu Nivel ne’e mós marka ho asinatura Deklarasaun Adezaun ba Koligasaun Alimentasaun Eskolár, ne’ebé asina hosi Ministrus Edukasaun Estadus-membru CPLP nian, ka hosi sira-nia reprezentante sira, iha ámbitu Konferénsia Altu Nivel kona-ba Koligasaun Alimentasaun Eskolár.
Partisipante sira iha Konferénsia Altu Nivel CPLP nian kona-ba Alimentasaun konklui no rekomenda tuirmai ne’e:
Timor-Leste nia partisipasaun reafirma kompromisu nasaun nian ho Objetivu Dezenvolvimentu Sustentável (ODS), liuliu iha área edukasaun no seguransa ai-han. Troka prátika di’ak sira ho nasaun CPLP sira seluk hametin polítika nasionál no kontribui ba alimentasaun ida ne’ebé saudavel no inkluzivu liu ba estudante timoroan sira.
Lisaun ida ne’ebé aprende hosi Brazil no Portugál mak inkluzaun nutrisionista sira iha edukasaun, liuliu kona-ba alimentasaun eskolár.
Nutrisionista sira hala’o papél krusiál ida hodi dezenvolve planu alimentár sira ne’ebé ekilibradu, hodi ajuda hadi’a kualidade edukasaun nian no prevene moras sira ne’ebé relasiona ho alimentasaun ne’ebé ladi’ak.
Iha eskola sira, inkluzaun husi nutrisionista bele garante katak labarik sira hetan orientasaun klaru kona-ba eskolla ai-han saudavel.