Ministru Prezidénsia Konsellu Ministrus, Agio Pereira, reprezenta Primeiru-ministru Kay Rala Xanana Gusmão, partisipa hanesan oradór  iha palestra  ho títulu “ Tinan 25 Independénsia: Papél Profesór  no Alunu iha Konstrusaun Estadu Timorense”. Inisiativa ida-ne’e, organiza husi Ministériu Edukasaun liuhusi INFORDEPE no Koordenasaun Jerál  Projetu Eskola CAFÉ, ne’ebé hala’o iha loron 27 fulan-agostu tinan 2024, iha Salaun Ian Martin, iha instalasaun INFORDEPE, Dili, iha ámbitu selebrasaun Konsulta Populár tinan 1999 nian ba da-25.  

Eventu ne’e halibur profesór, alunu no dirijente sira husi setór edukativu, ho objetivu atu promove reflesaun ida kona-ba papél esensiál  edukasaun nian iha konsolidasaun Estadu timorense, hodi destaka importánsia hosi kolaborasaun entre profesór no alunu sira iha formasaun sidadaun ne’ebé konsiente no komprometidu ba futuru Timor-Leste nian.

Durante nia intervensaun, Ministru Agio Pereira subliña relevánsia husi profesór no alunu sira iha dezenvolvimentu nasionál, hodi refere ba profesór sira hanesan eroi foun” iha konstrusaun nasaun. Nia mós fó hanoin katak Konsulta Populár  iha loron 30 fulan-agostu tinan 1999 marka istória ida, ne’ebé marka momentu desizivu ida ne’ebé krusiál iha istória país nian.

Ministru destaka mós publikasaun ne’ebé prodús husi Prezidénsia Konsellu Ministrus, ho títulu “Pasu ikus sira Libertasaun Nasionál nian”, kronolojia detallada ida ne’ebé  konta akontesimentu desizivu sira ne’ebé akontese  entre loron 5  fulan-maiu no loron 4 fulan-setembru tinan 1999,  ne’ebé hodi to’o hetan autodeterminasaun Timor-Leste nian.

Hodi hanoin hikas tema selebrasaun  aniversáriu ba da-25 – “ Povu maka Luta! Povu maka Terus! Povu maka Manan Luta!!! Povu mak Eroi  ba Ukun-rasik an!!!” – Agio Pereira afirma katak ida-ne’e hanesan momentu “selebrasaun povu nian,  tanba povu  maka sakrifika-an, fó buat hotu ne’ebé nia iha atu bele manan filafali, la’ós de’it ita-nia nasaun, maibé liuliu ita-nia identidade no ita-nia kapasidade atu hamriik hanesan povu ida”.

Iha palestra ne’ebé partisipa hosi Ministra Edukasaun, Dulce de Jesus Soares, profesór no estudante sira hosi eskola oin-oin, Ministru Agio Pereira mós hato’o sumáriu kona-ba Timor-Leste nia tinan dahuluk nu’udar nasaun independente. Nia destaka susesu ne’ebé hetan iha prosesu rekonsiliasaun nasionál no konstrusaun demokrasia liberál, no fó hanoin kona-ba papél importante estudante sira-nian durante luta ba libertasaun nasionál.

Ministru Agio Pereira mós hanoin hikas momentu ida ne’ebé emosionante tebes iha dalan ba referendu, hodi hanoin filafali ba dala uluk maka bandeira Conselho Nacional da Resistência Timorense (CNRT) hasa’e iha Dili, iha loron 15 fulan-agostu tinan 1999, momentu ida ne’ebé rai ba nafatin iha poema “ Ha’u-nia Bandeira”, husi Domingos de Sousa, resita iha okaziaun ne’ebá..

Objetivu prinsipál husi eventu ne’e atu promove reflesaun ida ne’ebé kle’an kona-ba papél esensiál edukasaun nian iha konstrusaun no konsolidasaun Estadu timoroan nian, ne’ebé destaka importánsia husi kooperasaun entre profesór no alunu sira iha formasaun sidadaun ne’ebé konxiente no komprometidu ba futuru nasaun nian . Iha ámbitu ida-ne’e, halibur profesór sira, alunu sira no dirijente sira hosi setór edukativu, ho intensaun atu motiva jerasaun atuál no jerasaun futuru sira hodi kontribui ba dezenvolvimentu kontínuu sistema edukativu timoroan nian, ne’ebé nu’udar elementu fundamentál ba hametin soberania no identidade nasionál.