Prezidente Repúblika promulga ona Orsamentu Retifikativu tinan 2023

Prezidente Repúblika Timor-Leste, José Ramos-Horta, iha loron 29 fulan-agostu tinan 2023, promulga Lei n. 17/2023 loron 29 fulan-agostu, kona-ba Orsamentu Jerál Estadu Retifikativu ba tinan 2023, ho despeza totál konsolidada ne’ebé prevee ona hamutuk dolar amerikanu billaun 1,77.

Mudansas iha orgánika Governu nian, ne’ebé efetua liuhusi Dekretu-Lei n. 46/2023, loron 28 fulan-jullu. Orgánika Governu Konstitusionál da-9, ezije ajustes iha rubrikas Orsamentu Jerál Estadu nian, ho objetivu atu otimiza jestaun rekursus públikus.

Atubele kontrola kontas públikas, redús ona despeza sira ne’ebé prevee ona iha Orsamentu Jerál Estadu ba tinan 2023, nune’e mós montante tranferénsia husi Fundu Petrolíferu, ne’ebé reflete kompromisu Governu atu garante sustentabilidade finanseira país nian.

Atu hamenus inflasaun no hasa’e sidadaun sira-nia kustu moris nian, halo ona ajuste ida iha taxas impostu seletivu konsumu no direitus aduaneirus importasaun nian ne’ebé aplikavel iha 2023, atu nune’e proteje kbiit sosa populasaun nian.

Alterasaun sira ne’e inklui modifikasoins iha artigu da-3 no da-4 husi Lei n.15/2022, loron 21 fulan-dezembru, Orsamentu Jerál Estadu ba tinan 2023, nune’e mós iha tabela sira aneksu nian iha lei hanesan. Hala’o mós alterasaun dahuluk ba Lei n. 2/2022, loron 10 fulan-fevereiru, kona-ba Enkuadramentu Orsamentu Jerál Estadu no jestaun finanseira públika, hodi garante rigór no transparénsia ida ne’ebé boot liu iha ezekusaun Orsamentu Jerál Estadu no finansas públikas.

Aleinde ne’e, lei ida-ne’e halo alterasaun daruak ba Lei n. 8/2008, loron 30 fulan-juñu, kona-ba Lei Tributária, ne’ebé altera ona husi Lei n.5/2019, loron 27 fulan-agostu, hodi klarifika konseitu estabelesimentu estavel ne’ebé prevee ona iha Lei Tributária.   Prezidente Repúblika promulga ona Orsamentu Retifikativu tinan 2023

Orsamentu ne’ebé daudaun ne’e hetan ona aprovasaun aloka dotasaun ho dolar amerikanu 439.060.944 ba asuntus ekonómikus, dolar amerikanu 24.965.254 ba abitasaun no infraestruturas koletivas, dolar amerikanu 94.411.189 ba saúde, dolar amerikanu 136.974.446 ba edukasaun no dolar amerikanu 253.389.284 ba protesaun sosiál.

Primeiru-Ministru, Kay Rala Xanana Gusmão, hato’o iha ninia diskursu aprezentasaun Proposta Lei ne’ebé “Governu Konstitusionál da-9 komprometidu totalmente ho polítika fiskál ida ne’ebé haree liu ba dezenvolvimentu ekonómiku país nian, ne’ebé sei administra gastu no reseita sira ho forma rigoroza no efisiente, atubele promove filafali konfiansa, la’ós de’it ba ita-nia sidadaun sira, maibé mós ba investidór sira.

Ho alterasaun hirak-ne’e, montante transferénsia autorizada husi Fundu Petrolíferu tun husi dolar amerikanu billaun 1,35 ba dolar amerikanu billaun 1,21.

 

url: https://timor-leste.gov.tl?lang=tp&p=33793