SORUMUTUK KONSELLU MINISTRU LORON 19 FULAN MARSU 2008

REPÚBLIKA DEMOKRÁTIKA TIMOR-LESTE

IV GOVERNU KONSTITUSIONÁL

KOMUNIKADU BA IMPRENZA

SORUMUTUK KONSELLU MINISTRU LORON 19 FULAN MARSU 2008

Konsellu Ministru hala’o tiha sorumutuk iha Kuarta-feira semana ne’e, 19 fulan Marsu,2008, iha Sala Sorumutuk Konsellu Ministru, iha Palásiu Governu, iha Díli, ne’ebé aprova tiha ona :

1. Dekretu-Lei ne’ebé Aprova Orgânika Sekretaria Estadu Promosaun Igualdade nian.

Konsellu Ministru iha sorumutuk ohin nian, aprova tiha ona Dekretu-Lei ida kona-bá estabelese estrutura orgánika Sekretaria Estadu Promosaun Igualdade nian. Sekretaria Estadu hato’o estrutura organizasional ida ke simples, maske nomeadu ba servisu ne’ebé nia aksaun ne’e dirijida ba promosaun igualdade jéneru nian.

Kria mós estrutura orgánika ne’ebé bele fó suporta hodi reforsa intrudusaun ba prespektiva jéneru nian, iha konsepsaun, análise, implementasaun no monitorizasaun polítika governu nian, hamutuk ho medidas seluk sei lori efeitu hanesan ba sosiedade sivil no organizasaun nasionál no internasional sira, ne’ebé ne’e kontribui ba minimiza

Diferensa entre mane ho feto.

2. Rezolusaun ne’ebé Aprova kona-bá Konstituisaun Ponto Fokál ba Kuestaun Jéneru nian.

Konsellu Ministru, iha sorumutuk ohin nian, aprova tiha ona hanesan Resolusaun konstituisaun Ponto Fokál ba atu hala’o kuestaun jéneru nian. Ho medida ne’e implementa ona mekanismu ida ne’ebé sei ba aktua iha ministériu ida-idak nian no iha sekretaria Estadu ne’ebé depende direktamente ba Primeiru-Ministru, no realsiona ba gelegasaun rejionál sira, forma atu garante integrasaun iha prespektiva jéneru relativamente ba dezenvolvimentu estratéjika,polítika no lejislasaun Governu nian, liu hosi realizasaun análise insidente iha jéneru.

Mekanismu ne’e funsiona liu hosi funsionáriu públiku departamentu Governu sira nian ne’ebé envolvidu, designadu ba nia efeitu, iha ne’ebé sei atribui ona sira nia funsaun iha área ida ne’e.

Ponto Fokál Jéneru sira forma grupu Traballu Interministeriál sei identifika oportunidade no dezafiu ba implementasaun abordajem ne’eb’e hola parte jéneru iha seiu aksaun Governu Timor-Leste nian no dezenvolve parseria entre minist’eriu no sekretaria Estadu no aktor –xave sira seluk.

3. Proposta Lei Proteksaun Testemuña nian.

Proposta ida ne’e,Konsellu Ministru aprova tiha ona iha sorumutuk ohin nian, ne’ebé pretende atu regula aplikasaun medida ba proteksaun testemuña iha prosesu sivil no penal bainhira nia vida, nia integridade físika ka psíkuika, nia liberdade ka nia bens patrimonial ho valor konsideravelmente maka’as tau iha perigu tanba ninia kontibuto ba prova faktu ne’ebé konstitui objektu ba prosesu.

Solusaun normativa ne’ebé konsagra tiha ona, maski respeita ba realidade sósiu-kulturál espesífika iha komunidade timor oan sira nian, akolhe mós kontributu hosi operador judisiáriu oioin ne’ebé halao hela servisu iha Timor-Leste no ensinamentu ne’ebé rekolha mos hosi direitu komparadu.

4. Rezolusaun kona-bá Reforma ne’ebé abranjente konabá Setór Telekomunikasaun nian.

Kuartu Governu Konstitusionál hakarak delinea politika telekomunikasaun foun ida ne’ebé asente ba melloria efisiénsia no iha ámbitu asaun reguladór nasionál ba telekomunikasaun nian no iha avaliasaun kontratu konsesaun ho Timór Telekom, pondera konabá monopóliu telekomunikasaun no vantajen konkorénsia nian.

Iha sorumutu ohin, Konsellu Ministru aprova ona Rezolusaun ida ne’ebé mak viabiliza renegosiasaun kontratu konsesaun ho Timór Telekom, atu nune’e remove direitu konsesaun eksklusiva no hatur empreza iha kondisaun ne’ebé livre ba konkorénsia ho empreza sira foun ne’ebé hakarak tama iha merkadu

Governu hakarak implenta reforma ida abranjente iha setór telekomunikasaun ne’ebé mak engloba:

Dezenvolvimentu no implementasaun polítika telekomunikasaun foun ida ba Timór-Leste;

Enkuadramentu jurídiku reguladór foun ida konabá setór telekomunikasaun nian;

Hasa’e kapasidade no autoridade ARCOM nian hanesan reguladór nebe’e independente iha setór ne’e;

Estabelese Grupu Asaun ida, sei nomeia ho despaxu konjuntu Ministrus Finansa no Infraestruturas, atu implementa, iha prazu másimu fulam neen, atividade sira ne’ebé mak hatete ona iha rezolusaun; grupu ida ne’e sei reprezenta Governu iha prosesu negosiál ho Timór Telekom.

   Ba leten