……………………………………………………………………………………………………………
Komunikadu Imprensa
Sorumutuk Konsellu Ministrus nian iha loron 23 fulan-marsu tinan 2022
Konsellu Ministrus hala’o sorumutuk iha Palásiu Governu, iha Dili no, aprova ona projetu Dekretu-Lei, ne’ebé aprezenta husi Ministru Administrasaun Estatál, Miguel Pereira de Carvalho, ne’ebé o objetivu atu aprova alterasaun daruak ba Dekretu-Lei n. 6/2014, loron 26 fulan-fevereiru, kona-ba rekursu materiál no insentivu finanseiru ba lideransa komunitária sira.
Haree ba kolaborasaun ne’ebé maka kleur ona no ezijente tebes entre organizasaun komunitária sira no Estadu, kuadru normativu foun ne’ebé introdús husi Lei Suku sira no mós haree ba prosesu deskonsentrasaun administrativa nian ne’ebé afavór ba suku sira, diploma ida-ne’e ho intensaun atu halo atualizasaun ba rekursu materiál no insentivu finanseiru ne’ebé atu atribui ba organizasaun komunitária sira.
Diploma ne’e mós hakarak atu reforsa prinsípiu legalidade, transparénsia no administrasaun di’ak husi rekursu finanseiru sira Estadu nian. Aleinde ne’e, definisaun no kuantifikasaun ba rekursu materiál no insentivu finanseiru lubun ida ne’ebé atu atribui ba lideransa no organizasaun komunitária sira mós importante ba kuadru normativu Dekretu-Lei ida-ne’e nian, no regra sira kona-ba prosedimentu ba utilizasaun insentivu finanseiru sira de’it maka define liuhosi diploma ministeriál konjuntu.
Ho projetu atu normativu ida-ne’e, subsídiu fiksu ba Xefe Suku sira hasa’e husi dolar amerikanu 140 ba 250, subsídiu fiksu sira ba Xefe Aldeia sira hasa’e husi dolar amerikanu 100 ba 150. Valór subsídiu operasionál hodi kontrata ausiliár apoiu ba administrasaun Suku nian, hasa’e husi dolar amerikanu 115 ba 140, no valór kada fulan ne’ebé korresponde ba fulan sanulu, subsídiu dezlokasaun ba membru sira Konsellu Suku nian, hasa’e husi dolar amerikanu 30 ba 40. Valór sira seluk la iha alterasaun.
Konsellu Ministrus aprova ona projetu Proposta Rezolusaun ba Parlamentu Nasionál, ne’ebé aprezenta husi Ministra Negósius Estranjeirus no Kooperasaun, Adaljiza Albertina Xavier Reis Magno, ba aprovasaun Akordu Servisu Aéreu sira entre Repúblika Demokrátika Timor-Leste no Emiradus Árabes Unidus. Objetivu hosi akordu ida-ne’e mak atu estabelese no halo operasaun servisu aéreu sira entre nasaun rua ne’e no mós ho nasaun sira seluk, hodi tuir no kompleta-malu Konvensaun kona-ba Aviasaun Sivíl Internasionál.
Tuir projetu ne’ebé aprezenta husi Ministru Finansas, Rui Augusto Gomes, Konsellu Ministrus delibera ona hodi autoriza selebrasaun ba alterasaun dahuluk akordu kontribuisaun finanseira ba objetivu sira dezenvolvimentu nian entre Repúblika Demokrátika Timor-Leste no Estadus Unidus Amérika, liuhusi ajénsia USAID. Alterasaun ida-ne’e ho objetivu atu revee valór kontribuisaun finanseira ne’ebé sei hala’o husi Estadus Unidus Amérika iha ámbitu akordu ida-ne’e nian, ne’ebé aumenta valór kontribuisaun finanseira US $17.900.000,00 (dolar amerikanu millaun sanulu-resin-hitu, rihun atus sia) ba US $36.558.837,00 (dolar amerikanu millaun tolunulu-resin-neen, rihun atus lima limanulu-resin-ualu, atus ualu tolunulu-resin hitu). Konsellu Ministrus deside hodi fó podér tomak ba Ministru Finansas, hodi reprezenta Governu Timor-Leste, hodi asina akordu ida-ne’e.
Halo aprovasaun mós ba projetu Dekretu-Lei, ne’ebé aprezenta husi Ministru Prezidénsia Konsellu Ministrus, Fidelis Manuel Leite Magalhães, kona-ba pagamentu suplementár ba funsionáriu, ajente no kontratadu sira iha Imprensa Nasionál Timor-Leste, I. P. nian ne’ebé envolve iha impresaun boletín votu ba eleisaun Prezidente Repúblika nian. Pagamentu suplementár ida-ne’e hodi haree ba nesesidade atu garante kumprimentu kalendáriu eleitorál ne’ebé estabelese ona no períodu badak ne’ebé eziste ba impresaun boletín ne’ebé obriga serbisu kontínuu ida, ho oras 24 kada loron, iha tempu naruk, durante ne’e traballadór sira la iha posibilidade hodi goza loron deskansa semana nian no fó sira-nia serbisu aleinde oráriu normál serbisu nian no ho kondisaun sira ne’ebé ezijente tebes.
Konsellu Ministrus delibera ona hodi aprova Planu Lejizlativu Governu nian ba tinan 2022, ne’ebé aprezenta mós husi Ministru Prezidénsia Konsellu Ministrus. Planu lejizlativu ne’e elabora ona tuir proposta ne’ebé submete husi membru Konsellu Ministrus no kompostu previzaun ida ba intervensaun lejizlativa sira Governu nian no prioridade ida-idak, ne’ebé fahe tuir setór, ba tinan 2022 nian. Planeamentu lejizlativu ne’e hanesan instrumentu ida-ne’ebé konsagra ona hodi hadi’a kualidade atividade lejizlativa Governu nian.
Aprezentasaun Ministru Prezidénsia Konsellu Ministrus nian ida tuirmai, kona-ba opsaun polítika sira kona-ba matéria jestaun rekursus umanus iha Administrasaun Públika. Asuntu tolu ne’ebé aborda iha aprezentasaun ne’e kona-ba implementasaun ba idade reforma obrigatóriu ba funsionáriu públiku sira, rejime formadór no kestaun dezenvolvimentu rekursus umanus iha funsaun públika no alterasaun ba lei orgánika Institutu Nasionál Administrasaun Públika nian, ne’ebé habadak ho naran INAP.
Ikusliu, Ministru Koordenadór Asuntus Ekonómikus, Joaquim Amaral, halo ona aprezentasaun ida kona-ba proposta sira investimentu privadu nasionál no internasionál ne’ebé eziste iha setór telekomunikasaun nian, hodi halo ligasaun kabu fibra ótika mai Timor-Leste. REMATA