Sorumutuk Konsellu Ministrus nian iha loron 8 fulan-abril tinan 2021
Prezidénsia Konsellu Ministrus
VIII Governu Konstitusionál
...........................................................................................................................
Komunikadu Imprensa
Sorumutuk Konsellu Ministrus nian iha loron 8 fulan-abril tinan 2021
Konsellu Ministru hala’o sorumutuk iha Palásiu Governu, iha Dili no, haree ba impaktu ne’ebé provoka husi inundasaun iha loron 4 fulan-abríl liubá no atu permite populasaun bele enfrenta estragu sira ne’ebé provoka husi bee-sa’e, ne’ebé estraga ka destroi uma barak, Konsellu Ministru aprova projetu Rezolusaun Governu nian ne’ebé suspende impozisaun konfinamentu domisiliáriu jerál ba populasaun iha Munisípiu Dili, to’o Governu foti desizaun foun.
Hetan ona mós aprovasaun maka projetu Rezolusaun Governu nian ne’ebé mantein impozisaun serka sanitária iha Munisípiu Baukau no Vikeke ba loron hitu tan. Nune’e, sei kontinua bandu sirkulasaun ema nian entre munisípiu sira ne’e no divizaun administrativa sira-seluk, exetu iha kazu sira ne’ebé ho fundamentu forte tanba razaun sira hanesan seguransa públika, saúde públika, asisténsia umanitária, manutensaun sistema sira abastesimentu públiku ka ba realizasaun interese públiku nian. Governu deside la halo renovasaun ba impozisaun konfinamentu domisiliáriu jerál ba populasaun iha Baukau no Vikeke.
Sekretáriu Estadu Protesaun Sivíl, Joaquim José Gusmão dos Reis Martins, halo aprezentasaun ida ba Konsellu Ministru kona-ba pontu situasaun husi impaktu inundasaun loron 4 fulan-abríl tinan 2021 nian, ne’ebé provoka husi siklone tropikál Seroja. Tuir dadus hirak ne’ebé aprezenta ona iha sorumutuk ne’e, inundasaun hirak ne’e halo ema besik rihun sanulu maka lakon uma iha halo ema 42 maka mate - 22 husi Dili, sanulu iha Ainaru, lima iha Manatutu, na’in tolu iha Vikeke no na’in rua iha Aileu.
Konsellu Ministrus aprova ona projetu Rezolusaun Governu nian ba deklarasaun estadu kalamidade, ba períodu loron 30, hodi hasoru akontesimentu bee-sa’e no inundasaun iha Munusípiu Dili, iha dadeer rai-hun mutin loron 4 fulan-abríl tinan 2021, ne’ebé provoka husi siklone tropikál Seroja.
Kria ona grupu serbisu tékniku nian ida ne’ebé sei sai hanesan responsavel ba identifikasaun infraestrutura no ekipamentu públiku koletivu ne’ebé mak hetan estraga husi inundasaun no ba preparasaun proposta sira kona-ba harii fila-fali ka hadi’a infraestrutura sira-ne’e.
Bandu atu, harii ka harii fila-fali, iha área ne’ebé bele hetan inundasaun no área foho lolon sira ho perigozidade média to’o aas, uma ka asaun ka forma utlizasaun rai nian ne’ebé bele aumenta risku ba repetisaun akontesimentu hanesan ne’e ka agravamentu ba ninia impaktu sira.
Konsellu Ministrus delibera hodi aprova mobilizasaun apoiu internasionál atu hatán ba impaktu sira husi inundasaun iha loron 4 fulan-abríl tinan 2021 liubá.
Hetan ona aprovasaun, ho alterasaun, projetu Proposta Lei, ne’ebé aprezenta husi Ministru Administrasaun Estatál, Miguel Pereira de Carvalho, ba alterasaun da-neen ba Lei n. 7/2006, loron 28 fulan-dezembru, kona-ba Lei eleitorál ba Prezidente Repúblika. Proposta Lei ida ne’e, ninia objetivu maka, liuliu, atu reforsa direitu sidadaun sira-nian durante eleisaun, hodi garante kondisaun hirak ne’ebé presiza ba realizasaun votu nian.
Hetan ona aprovasaun, ho alterasaun, projetu Rezolusaun Governu nian kona-ba efetivu anuál ne’ebé atu inkorpora iha FALINTIL – Forsa Defeza Timor-Leste iha tinan 2021, ne’ebé aprezenta husi Ministru Defeza, Filomeno da Paixão de Jesus. Nune’e aprova ona realizasaun rekrutamentu militár nian ida ba inkorporasaun efetivu mane/feto atus neen foun, iha ne’ebé 240 sei ba komponente Forsa Navál Lijeira, 240 ba komponente Forsa Terestre nian no 120 ba unidade sira-seluk.
Ikusliu, Konsellu Ministru aprova ona projetu Rezolusaun Governu nian, ne’ebé nomeia António dos Santos de Matos, nu’udár Diretór Ezekutivu ba Institutu Peskiza, Dezenvolvimentu, Formasaun no Promosaun Bambu, IP nian, ba períodu tinan 3. Projetu Rezolusaun Governu nian ne’e aprezenta husi Ministru Agrikultura no Peskas, Pedro dos Reis. REMATA
