Governu Timor-Leste ohin, loron 10 fulan-janeiru tinan 2017 fó hatene ba Austrália ninia intensaun atu hapara Tratadu kona-ba Ajuste Tasik nian sira iha Tasi Timor, ne’ebé asina iha tinan 2006. Notifikasaun ida ne’e, iha prazu fulan tolu (atu lee komunikadu ne’e kompletu liután, bele klik iha ne’e ).
Deklarasaun hamutuk ida entre Timor-Leste, Austrália no Komisaun Konsiliasaun nian ne’e, maka rekoñese “importánsia atu fó estabilidade no seguransa ba empreza minarai nian sira ho interese iha Tasi Timor no kontinua fó kuadru estável ida ba operasaun sira minarai nian no dezenvolvimentu rekursu sira iha Tasi Timor nian”.
Tuir pedidu Timor-Leste nian no tuir Konvensaun Nasoins Unidas kona-ba Direitu Tasi nian (CNDUM-sigla iha lia-portugés), Komisaun ne’e harii iha fulan-abril tinan kotuk no kompostu husi painél independente ida husi peritu na’in lima. Sorumutuk prosesuál dahuluk nian hala’o iha fulan-jullu tinan 2016 nia rohan.
Maske iha kontestasaun inisiál husi parte Austrália nian, Tribunál Permanente Arbitrajen (TPA) (ka Korte Permanente Arbitrajen nian) fó sai, iha fulan-setembru tinan 2016, komunikadu imprensa ida hodi Komisaun Konsiliasaun nia naran, ho desizaun devér nian atu fó kontinuidade ba prosesu konsiliasaun obrigatória kona-ba definisaun ketan-tasik iha Tasi Timor.