Veteranu timoroan sira hametin relasaun ho Komunidade Veteranu sira Austrália nian
Ministru Estadu no Prezidénsia Konsellu Ministru no
Portavós Ofisiál Governu Timor-Leste
Díli, loron 21 fulan-abril tinan 2016
Veteranu timoroan sira hametin relasaun ho Komunidade Veteranu sira Austrália nian
Veteranu hamutuk ruanulu resin sia husi Luta Libertasaun Nasionál Timor-Leste nian sei ba vizita Austrália iha semana oinmai, atu ba hasoru malu ho membru Komunidade Veteranu sira Austrália nian no ba tuir eventu komemorasaun Loron Veteranu sira nian, ANZAC Day, iha loron 25 fulan-abríl.
Delegasaun sira ne’e sei hela iha Perth, Sidney, Brisbane no Canberra, no iha delegasaun ki’ik ida maka sei la’o ba sidade prinsipál sira. Ministru Planeamentu no Investimentu Estratéjiku no Negosiadór Prinsipál Fronteira Tasi nian, Kay Rala Xanana Gusmão, lidera vizita ne’e no akompaña husi Vise-Ministru Solidariedade Sosiál, Miguel Marques Manetelu. Sei partisipa mós iha eventu ne’e, Francisco Guterres, eis-Prezidente Parlamentu Nasionál no Prezidente FRETILIN, no Koronél Falur Rate Laek, hanesan reprezentante Forsa Defeza Timor-Leste [F-FDTL] nian. Inês de Almeida, Ofisiál Ligasaun nian ba Asuntu Veteranu iha Gabinete Primeiru-Ministru Timor-Leste, maka sai hanesan koordenadora vizita ne’e nian no portavós delegasaun nian.
Viajen ida ne’e sei ajuda atu hametin lasu amizade entre veteranu Timor-Leste nian sira no Komunidade Veteranu sira Austrália nian. Relasaun sira ho Returned and Services League (RSL – liga militár Austrália nian sira ne’ebé sai ona veteranu no sira ne’ebé ativu hela) no Organizasaun Feto Faluk sira tanba Funu Austrália nian mai tiha ona iha tinan 2014 no ajuda ona vizita oin-oin husi veteranu Austrália nian mai Dili. Maske nune’e, Timor-Leste dezenvolve ninia Konsellu Nasionál Kombatente Libertasaun Nasionál nian rasik no veteranu sira hala’o ona sorumutuk oin-oin atu planeia forma ne’ebé di’ak liu atu rai didi’ak sira-nia istória ba jerasaun oin-mai, fó onra ba sira ne’ebé maka mate ona no ba sira ne’ebé maka sei moris.
Iha fatin ida-idak, veteranu sira Timor-Leste nian sei ba vizita instalasaun apoiu nian ba eis-militár sira ne’ebe maka harii iha ona iha Austrália, sira sei ba partisipa iha komemorasaun Loron ANZAC nian no hasoru malu ho membru Komunidade Timoroan nian sira. Tinan ida ne’e, grupu ida ne’ebé lidera husi Koronél Falur Rate Laek dezenvolve dalan la’o nian iha parke nasionál rua, iha foho-lolon Timor-Leste nian. Grupu ne’e sei avalia ninia potensiál turístiku no oportunidade sira ba veteranu sira atu fahe istória rezisténsia nian.
Ba Prezidente RSL nian husi Estadu Nova Gales Sul nian, Rod White, sai hanesan priviléjiu ba ninia organizasaun serbisu ho veteranu sira Timor-Leste nian no nia subliña katak hametin lasu amizade prevee “relasaun ida ne’ebé la kotu” entre komunidade veteranu sira nasaun rua ne’e nian.
Kona-ba viajen ne’e, veteranu timoroan Jorge Alves, hateten katak sira “simu konvite atu marka prezensa iha Loron Veteranu Austrália nian no solidaridade entre grupu husi nasaun rua ne’e halo ita-nia istória sai forte no sei haluha-labele”.
Portavós Governu Konstitusionál VI nian, Ministru Estadu Agio Perreira, afirma katak “ligasaun entre veteranu Austrália nian sira no Timor nian sira karateriza ho amizade ne’ebé maka metin, respeitu malu no vontade di’ak ne’ebé loloos. Governu louva relasaun ne’e, ne’ebé ita hotu hein katak sei la kotu, no sauda delegasaun ne’ebé maka reprezenta ita-nia nasaun, atubele fó onra no tau-matan ba ninia veteranu sira no partisipa iha komemorasaun Loron ANZAC nian”.