Ministru Xanana Gusmão inaugura instalasaun sira iha Balibó

Ministru Estadu no Prezidénsia Konsellu Ministru no

  Portavós Ofisiál Governu Timor-Leste

 Dili, loron 23 fulan-marsu tinan 2015

Ministru Xanana Gusmão inaugura instalasaun sira iha Balibó

Iha loron sesta liubá, Ministru Planeamentu no Investimentu Estratéjiku inaugura ofisialmente Hotel do Forte no Sentru Kultura no Patrimóniu Balibó nian. Konstrusaun otél ne’e nian hanesan rezultadu husi projetu koopersaun nian ba prazu naruk iha komunidade lokál, ne’ebé Balibó House Trust implementa ona. Balibó House Trust buka atu fó onra ba memória kona-ba jornalista Austrália nian na’in lima ne’ebé forsa Indonézia nian sira oho iha Balibó, iha tinan 1975, no hadi’a populasaun lokál nia moris no dalan atu buka-moris nian.

Otél ne’e lokalizadu iha Forte ne’ebé uluk portugés maka  harii, ne’ebé iha ona tinan 350, no harii iha foho oan ida nia  leten iha Balibó, husi ne’ebé ita bele hateke ba knua Batugadé no tasi Banda nian ne’ebé luan rohan la iha bainhira ema hateke ba norte. Ho vista privilejiada ida ne’e, klima ne’ebé di’ak, alojamentu ho kualidade no atrasaun lokál oin-oin, otél ne’e bele sai hanesan destinu turístiku ida iha tinan hirak oin mai.

Halo tan ona kuartu foun ualu no Casa do Forte uluk nian ne’ebé harii iha tinan 1946 mós hadi’a hotu ona. Restaurante no fatin hasoru malu nian ba bainaka sira lokalizada iha Casa do Forte ne’ebé mak hadi’a hotu kedas ona. Osan-funan hotu-hotu ne’ebé hetan husi otél ne’e sei uza fali hodi investe iha projetu hirak ne’ebé sei fó fali bá komunidade lokál. Otél ne’e promove hela dalan atu fó serbisu diretu ba populasaun lokál, no ba ema sira ne’ebé vizita otél ne’e iha oportunidade atu kontribui ba ekonomia lokál nian liuhusi osan ne’ebé sira gasta.

Iha inaugurasaun ne’e, Ministru Gusmão ko’alia kona-ba orgullu ne’ebé nia sente tanba komunidade lokál no dehan klaru katak otél ne’e “sei sai hanesan fonte serbisu no rendimentu nian, iha Balibó, no ne’e sei loke-dalan atu Balibó House Trust kontinua fó tulun ba komunidade”. Ministru agradese ba membru sira husi Balibó House Trust, ne’ebé inklui membru sira husi família husi jornalista sira nian ne’ebé mate iha tinan 1975. Shirley Shackelton, agora ho idade tinan 84 no jornalista Greg Shakelton nia kaben, nu’udar konvidada onra nian,  hamutuk ho John Milkins, jornalista Cary Cunningham nian oan.

Sekretaria Estadu Arte no Kultura, Isabel Ximenes, hodi Ministru Turismu nian naran, fó aten-barani ba komunidade atu serbisu maka’as nafatin no nia afirma katak “ita tenke prezerva patrimóniu kulturál ita nia nasaun nian.” Xefe suku Balibó nian, Sr.  Domingos de Assis,  hato’o boazvindaz ba bainaka hotu-hotu no hatudu ninia laran haksolok ba projetu ne’e.

Portavós Governu nian, Ministru  Estadu Agio Pereira dehan katak “inaugurasaun  ida ne’e  hanesan hakat ida tan iha relasaun ida ne’ebé hahú ho akontesimentu ida ne’ebé triste tebes iha loron 16 fulan-outubru tinan 1975, maibé oras nee’e fó ona rezultadu sira ne’ebé pozitivu tebes iha Balibó. Inaugurasaun ba Sentru Aprendizajen Komunitária  iha tinan 2003, serbisu ida ne’ebé sei la’o hela, husi Balibó House Trust iha tinan 13 ikus ne’e nia laran no, oras ne’e, abertura Hotel do Forte no Sentru  Kultura no Patrimóniu sai hanesan marka ida ne’ebé hatudu dalan loloos ba amizade no kooperasaun nian.”

url: https://timor-leste.gov.tl?lang=tp&p=11449