Ita Timor-oan povo soberanu no Timor-Leste Nasaun ne’ebe pertense ba mundu Nasaun sira ne’ebe livre.

Maibé, ita nia liberdade nia folin mak povu besik um-tersu ne’ebe maka lakon sira nia vida. Ida ne’e legadu ne’ebé ita sei nunka haluha.

Husi kontestu istóriku no polítiku ne’e maka hamosu VI Governu Konstitusional;  iha sirkuntansias esesionais ho abordajem pragmátika ida ne’ebe ho vontade polítika, esperiênsia, talentu no ema nia kualifikasaun halibur hamutuk no tau as liu kualkér ambisaun polítika no ideolójika hodi nune’e bele hetan solusaun ba dezafius sira ne’ebé maka ita nia Estadu-Nasaun hasoru dadaun ne’e.

Nune’e maka líderes nasaun ne’e nian hola desizaun altruista, hodi tau interese Povu nian a’as liu buat hotu seluk, ho razaun ida ne’e maka VI Governu Konstitusioal hanesan  Governo de União.

Jerasaun uluk, aman no inan Nasaun ne’e nian,  fó fali mai ami, jerasaun foin sa’e líder sira, servisu boot atu avansa nasaun ba oin demokratikamente, liu husi rekonsiliasaun no solidariedade, respeitu ba pluralismu no tolerânsia hodi buka solusaun liu husi dalan diálogu.

Governu ida ne’e simu knar iha altura Timor-Leste hanesan país ne’ebé hakmatek, seguru, pasífiku no moris iha períodu kresimentu ekonómiku ninian. Ami nia intensaun tomak maka atu fo kontinuidade ba konkistas importantes sira hanesan ne’e.

Planu Estratéjiku Dezenvolvimentu 2011-2030, ne’ebé V Governu Konstitusional bazeia hodi hala’o nia programa sira, orienta mos governu ida ne’e. Maibe, ami sei konkretiza programa ho forma ida efisiente liu, efetiva no responsável liu ba ema sira ne’ebé ami servi ba,  katak ba Povu Timor-oan.

Prosesu transformasaun Timor-Leste nian ba nasaun ida ho rendimentu ne’ebé médiu-alto to’o 2030 sei presiza partisipasaun ema hotu-hotu nian, sai mós hanesan ita hotu nia direitu no obrigasaun hodi partisipa ho forma responsável liu tan ba konstrusaun ita nia Estadu no ita nia Nasaun.

Ami Governu de diálogu abertu no sinseru, ho nune’e maka ami agradese ba krítikas konstrutivas sira hotu ne’ebe sei permiti ba ami hodi hetan rezultadu ne’ebé di’ak ba Povu. Estrutura Governu ida ne’e nian sei jovem, funsional, efisiente ne’ebe diresionado ba futuru.

Ita hakarak hari’i sosiedade inkluziva no tolerante, ne’ebe servisu hamutuk hodi halo konkretizasaun ba intereses nasionais. Hamutuk ita bele halo di’ak liu tan, no espíritu ida ne’e maka orienta ita nia sosiededade, espíritu koletivu ida ne’e maka hasai ita husi opresaun, kolonialismu no okupasaun.

Husu ba sidadaun ida idak  atu haka’as an hodi partisipa ba iha kauza nasional ne’e. Ami presiza partisipasaun hotu hotu nian. Dever nobre liu sidadaun timor-oan ida idak nian maka hadomi ita nia nasaun, respeita ita nia kompatriota sira no servisu hamutuk ho sira hotu. Dever nobre liu Governu nian maka kontinua dezenvolve ita nia Povu atu nune’e ita nia Nasaun bele sai forte liu tan.

Nune’e maka hau fó benvindu ba hotu hodi mai iha Portal Governu, espasu ne’ebe ami envolve a’an ho hotu hotu atu hamutuk bele servisu atu fo moris diak liu ba ita nia labarik sira aban nian.

 

Um Por Todos e Todos Por Um!

 

S. Exa. Dr. Rui Maria de Araújo

Primeiro-Ministro de Timor-Leste