SEPI Selebra loron mundiál ba feto rurál iha subdistritu Maubara

Ses. 21 outubru 2011, 20:47h
Dia_Mulher_Rural_PORTAL

Sekretaria Estadu Promosaun Igualdade (SEPI), selebra Loron mundiál ba Feto Rurál, ho tema “Hakbiit Feto iha Setór Ekonomia no Halakon Ki’ak no Liu hosi homan ho kualidade ita bele hadi’a vida ekonómika feto rurál, ne’ebé realiza iha Sentru Sergio Vieira de Mello, Maubara, Distritu Likisa, Sábadu, 15 Outubru.

“Ha’u husu ba maluk feto sira ne’ebé mak marka prezensa iha selebrasaun loron ida ohin ne’e, atu iha atensaun, buka nafatin, husu malu labele moe no bainhira la hatene tenke bá buka, ida ne’e mak importante, atu dezenvolve ita-nia kapasidade, se ita hein dehan Estadu mai mak book, entaun ita hotu la’o iha fatin de’it ita la book an, tanba ne’e mak husu atu ita boot sira iha kreatividade rasik, motiva malu atu bele halo buat ruma ne’ebé fó benefisiu no bele kontribui ba ita nia dezenvolvimentu ne’ebé ita hotu hakarak halo ba futuru rai ida ne’e nian,” dehan Sekretária Estadu Promosaun Igualdade, Idelta Rodrigues.

Sekretária Estadu ne’e esplika mós katak, Iha konvensaun CEDAW konvensaun ida ne’ebé estadu barak mak ratifika ona mak konvesaun atu halakon diskriminasaun hotu-hotu hasoru feto. Iha artigu 14 ko’alia katak Estadu tenke foti medida adekuadu atu fó atensaun ba feto sira iha área rurál, tanba Estadu iha obrigasaun. Ita iha tinan haat ita tenke aprezenta relatóriu ba iha komite CEDAW, Estadu iha obrigasaun atu halo buat ruma hodi dezenvolve feto sira iha área rurál no mós fó atensaun atu hakbiit sira atu halo buat ruma ba sira-nia an rasik.

Iha biban ne’e mós Ministru Ekonomia no Dezenvolvimentu (MED), João Gonçalves hateten  katak, subdistritu Maubara ha’u sente katak hanesan fatin ida ne’ebé iha inisiativa barak mak hahú ona, ne’e importante tebes ba dezenvolvimentu ekonómiku lokál iha Maubara. Ita labele haluha katak iha ita nia rain pursentu 80 hosi ita-nia populasaun moris iha área rurál, no pursentu 70 hosi ita-nia ema kiak mós hela iha área rurál, tan ne’e importante tebe-tebes ba Governu atu konsentra atensaun boot ba iha área rurál sira.

Deputada, Fernanda Lay salienta katak “Ha’u hein iha tinan ida ne’e marka pasu ida ba oin no ho tema ba selebrasaun ida ohin nia ho homan ho kualidade pasu ida di’ak liután ba feto sira iha Distritu Likisa no subdistritu Maubara atu hadi’a sira nia moris iha área ekonomia nian no bele ajuda  atu hasa’e partisipasaun feto ho nia kontribuisaun atu hetan osan hodi bele ajuda nia kaben iha vida ekonómika loroloron nian”.

Rita Redi, reprezenta Vise-Reprezentante Sekretáriu Jerál Nasõens Unidas iha Timor-Leste, hateten katak, “Ita tenke rekoñese katak progresu la’ós atu hetan modernidade no osan barak hanesan iha realidade ita haree, ne’e la garante seguransa feto nian ba dignidade proteje armonia família nian, nu’udar nasaun ida ne’ebé luta ba saúde no asesu ba progresu hanesan, ita presiza enkoraza ita an rasik la’ós de’it ba ekonomia maibé mós hametin kultura, respeita direitu umanu no dignidade ema nian”.

Iha selebrasaun ne’e hala’o mós lansamentu filmajen ho nia titúlu “Direitu Feto mak direitu umanu sira”, espozisaun ba artezenatu hosi feto rurál nian, kompetisaun homan entre feto sira subdistritu metinaru, Distritu manufai, likisa ho subdistritu maubara no mós kompetisaun dada tali.

   Ba leten