Primeiru-Ministru ko’alia kona-ba vizita ofisiál ne’ebé halo ba Estadus Unidus, Kuba, Brazil no Reinu Unidu

Seg. 14 marsu 2011, 12:19h
PM_Conf_Imp_PORTAL

Primeiru-Ministru Kay Rala Xanana Gusmão, iha loron 12 fulan Marsu 2011 fila fali mai Timor-Leste no fó konferénsia ida ba imprensa hafoin hala’o vizita servisu iha Estadus Unidus Amérika, (Nova Iorke no Washington), iha Kuba (Havana), Brazil (Brazília) no Reinu Unidu (Londres).

Iha Estadus Unidus, Nova Yorke Xefe Ezekutivu, iha sorumutu konsellu seguransa nian, ko’alia kona-ba mandatu misaun UNMIT (United Nations Mission in East Timor) iha Timor-Leste. Xanana haktuir katak, Iha nia hasoru malu ho Sekretáriu Jerál ONU nian, Bang Ki-moon, nia ko’alia kona-ba “prolongamentu misaun UNMIT nian iha Timor-Leste.”

Tanba ne’e mak iha Marsu tinan ida ne’e sei iha transferénsia poder, hosi UNPOL ba PNTL, nune’e UNPOL sira la kaer ona servisu ezekutivu nian hodi halo polisiamentu, maibé sei entrega tomak  ba PNTL, no sira sei fó Asesoria de’it ba polisia to tinan 2012”, hatutan Primeiru-Ministru Kay Rala Xanana Gusmão, iha konferénsia ba imprensa.

Iha Washington, Primeiru-Ministru mós iha oportunidade hasoru malu ho Sekretária Estadu, Hillary Clinton hodi ko’alia kona-ba  asuntu situasaun iha Timor laran, fundu Millennium Challenge Cooperation (MCC) nomós setór defeza ne’ebé hala’o dadauk ho Amerika.

Iha Kuba, Primeiru-Ministru hasoru malu ho Fidel Castro no Prezidente Raul Castro.
“Vizita ba Kuba atu fó agradese ba Governu Kuba nian ba buat hotu ne’ebé halo ba ita nia estudante sira. Ita iha ona graduadu hamutuk nain 18 aleinde sira seluk  ne’ebé sei iha hela estájiu nia laran no 240 resin mak sei frekuenta hela kursu medisina ho hanoin ida katak sira sei fila fali mai iha tinan 2012”, esplika Xanana.

“Iha Brazil ha’u iha oportunidade ida hodi hasoru malu ho Prezidente Repúblika, Dilma Roussef hodi ko’alia kona-ba programa kooperasaun ne’ebé Governu Brazil halo ho Governu Timor-Leste” hateten Primeiru-Ministru. Iha Brazília, asina akordu tolu, iha área edukasaun, seguransa no justisa, ho Governu Brazil nian.

“Ami ba São Paulo ba hela loron ida iha ne’ebá hodi ko’alia mós ho Governadór São Paulo nian, ne’ebé promete atu koopera ho ita iha área saida de’it mak ita hakarak, tuir ita nia hakarak” hatutan tan Primeiru-Ministru.

Geraldo Alckmim, Governadór São Paulo nian no Grão-Mestre hosi Orden Ipiranga, aproveita okaziaun ne’e hodi kondekora Kay Rala Xanana Gusmão iha grau Grã Cruz hosi Orden Ipiranga nian, ne’ebé hanesan Orden ida ba onra rezervada ba sidadaun sira nasionál no estranjeiru, ne’ebé hala’o servisu di’ak ba populasaun São Paulo nian.

Vizita ikus liu iha Reinu Unidu, Primeiru-Ministru informa katak, “Ami ko’alia liu kona-ba ita nia prosesu g7+ ne’ebé tuir orientasaun ita nian no ami ko’alia kona-ba atu bele iha ajuda internasionál. Nu’udár rai ne’ebé simu ajuda ne’e, ita hakarak tebes katak ajuda ne’e bele iha impaktu internasionál ba ita nia rain”, hatutan Xanana Gusmão.

   Ba leten