Partisipasaun Timor-Leste nian iha Reuniaun Grupu Traballu Globál kona-ba Protesaun Sosiál ba Nutrisaun iha Islamabad
Vise-Ministra Solidariedade Sosiál no Inkluzaun, Céu Brites, reprezenta Timor-Leste iha reuniaun Grupu Traballu Globál kona-ba Protesaun Sosiál ba Nutrisaun, ne’ebé hala’o hosi loron 2 to’o loron 4 fulan-dezembru tinan 2025, iha Islamabad, Pakistaun. Enkontru ne’ebé organiza hamutuk hosi Governu Pakistaun no Timor-Leste, halibur delegasaun hosi nasaun hitu ho objetivu atu hametin integrasaun nutrisaun iha sistema protesaun sosiál nasionál. 
Durante traballu sira, reprezentante governu no parseiru internasionál sira analiza evidénsia, fahe esperiénsia no diskute abordajen sira atu halo polítika protesaun sosiál sai efetivu liután hodi kombate malnutrisaun. Sesaun sira inklui aprezentasaun téknika no debate sira kona-ba segmentasaun benefisiáriu, mekanizmu implementasaun no prátika sira ne'ebé dezenvolve iha nasaun partisipante sira. 
Iha sesaun abertura, Vise-Ministra Céu Brites, reprezenta Prezidente Repúblika, José Ramos-Horta, hato’o apresiasaun ba Governu Pakistaun tanba sai uma-na’in ba eventu ne’e no ba ninia lideransa hodi promove protesaun sosiál ne’ebé sensivel ba nutrisaun, hodi subliña importánsia hosi asaun konjunta. "Mai ita transforma ideia sira sai asaun konkreta — hosi kompromisu ba asaun koletiva. Hamutuk, ita bele harii mundu ida ne'ebé laiha inan, laiha oan no laiha família ida maka husik hela iha kotuk", nia hatete.
Timor-Leste partisipa iha diskusaun temátika, enkontru bilaterál no vizita téknika sira. Iha loron 2 fulan-dezembru, Vise-Ministra hasoru malu ho Prezidente hosi Benazir Income Support Programme (BISP), Rubina Khalid, no delegasaun ida hosi Nijer, iha enkontru ida ne'ebé ho intensaun atu fahe informasaun kona-ba programa protesaun sosiál nasionál. Nia aprezenta perkursu dezenvolvimentu hosi Subsídiu Kondisionál Saúde no Nutrisaun Maternu-Infantíl nian (Bolsa da Mãe Kondisionál ba Saúde Nutrisaun Inan no Oan – BdMK-SANUTRIO) no destaka influénsia hosi BISP iha dezeñu ba programa ida-ne’e. 
Iha loron hanesan, Vise-Ministra hato’o diskursu abertura ba Grupu Traballu Globál, iha ne’ebé nia aprezenta vizaun nasionál ba kombate malnutrisaun, bazeia ba prinsípiu katak ema hotu-hotu tenke iha asesu ba dignidade, seguransa ai-han no nutrisaun di’ak iha sira-nia moris tomak. Nia mós temi kona-ba preparasaun sira ne'ebé la'o hela ba implementasaun BdMK-SANUTRIO, ne'ebé marka ona ba tinan 2026, ho apoiu tékniku hosi Programa Alimentár Mundiál (WFP) no apoiu orsamentál hosi Banku Aziátiku Dezenvolvimentu (ADB).
Iha loron daruak, 3 fulan-dezembru, Timor-Leste partisipa iha grupu diskusaun sira ne’ebé analiza progresu no dezafiu sira iha implementasaun programa protesaun sosiál ne’ebé sensivel ba nutrisaun. Aleinde ne’e, iha aprezentasaun téknika ida kona-ba abordajen segmentasaun nian, inklui uza Proxy Means Test (PMT) hodi identifika grupu sira ne'ebé vulneravel hanesan inan isin-rua sira, inan sira ne'ebé fó susu no labarik sira ho idade tinan tolu mai kraik. 
Iha loron 4 fulan-dezembru, Vise-Ministra vizita Sentru Fasilitasaun One-Window BISP nian, iha Rawalpindi, iha ne'ebé nia observa funsionamentu hosi sistema atendimentu, prosedimentu sira ne'ebé aplika no mekanizmu verifikasaun sira ne'ebé uza hodi asegura benefisiáriu sira-nia asesu ba transferénsia osan. Vizita ne’e permite halibur informasaun relevante ba posivel adaptasaun ho kontestu Timor-Leste nian.
Iha sesaun enserramentu, Vise-Ministra agradese ba Governu Pakistaun no ekipa organizadora ba realizasaun eventu ne'e, ho destaka importánsia hosi aprendizajen no troka esperiénsias entre nasaun sira. Nia mós hateten katak nia sei hato’o rezultadu prinsipál sira husi enkontru ne’e ba Prezidente Repúblika.
Grupu Traballu Globál kona-ba Protesaun Sosiál ba Nutrisaun konklui iha loron 4 fulan-dezembru, hodi reafirma kompromisu hosi nasaun partisipante sira atu dezenvolve sistema protesaun sosiál ne’ebé kontribui ba hamenus malnutrisaun no hametin seguransa ai-han, tuir Objetivu Dezenvolvimentu Sustentável.






































