Komemorasaun Nasionál Destaka Kompromisu ba Direitus Ema ho Defisiénsia

Ter. 08 jullu 2025, 11:12h
515440488_122172883880382272_8140652594242890210_n

Governu Konstitusionál IX liuhosi Ministériu Solidariedade Sosiál no Inkluzaun (MSSI), komemora Loron Nasionál ba Ema ho Defisiénsia, iha loron 4 fulan-jullu tinan 2025, iha serimónia ida ne’ebé hala’o iha Sentru Munisipál Solidariedade Sosiál no Inkluzaun Manatutu nian. Inisiativa ne’e hetan partisipasaun hosi reprezentante sira hosi liñas ministeriais, ema ho defisiénsia no sira-nia família, reprezentante sira hosi Nasoins Unidas, korpu diplomátiku no organizasaun sosiedade sivíl sira, ho lema “Promove Direitus Ema ho Defisiénsia liuhosi Kompromisu Governu nian atu La Husik Ema Ida iha Kotuk”. 515500576_122172875318382272_7242116451149617769_n

Ministra Solidariedade Sosiál no Inkluzaun, Verónica das Dores, destaka esforsu hamutuk hosi instituisoins governamentais no parseiru dezenvolvimentu sira hodi promove inkluzaun, ho subliña katak Timor-Leste submete ona Relatóriu Implementasaun Konvensaun kona-ba Direitus Ema ho Defisiénsia nian ba Nasoins Unidas iha fulan-juñu tinan 2025. Nia mós hatutan tan katak, aleinde serimónia komemorativa ne’e, MSSI fahe ai-han no ekipamentu apoiu nian, hanesan kadeiras-rodas no karreta asisténsia médika nian, ba ema ho defisiénsia sira ne’ebé hela iha postu administrativu Soibada, Lakló no Manatutu Vila, ne’ebé la bele marka prezensa iha eventu ne’e. 515495997_122172876260382272_5251075701748442040_n

Iha mensajen ida ne’ebé transmite hosi Xefe Kaza Sivíl, Jesuína Maria Ferreira Gomes, Prezidente Repúblika, José Ramos-Horta, hateten katak tema ne’ebé hili ba tinan ida-ne’e — “Promove direitus ema ho defisiénsia liuhosi kompromisu Governu nian atu la husik ema ida iha kotuk” — nu’udar “apelu ida ne’ebé klaru ba asaun”, foka ba nesesidade atu “garante katak la esklui ema ho defisiénsia, hodi kumpre Objetivus Dezenvolvimentu Sustentável (ODS) nian, liuliu objetivu atu Hamenus Dezigualdade”.

Xefe Estadu afirma mós katak “Planu Asaun Nasionál ba Inkluzaun Ema ho Defisiénsia 2021–2030 nu’udar marku fundamentál ida ne’ebé prevee inkluzaun iha setór edukasaun, saúde, empregu, justisa no partisipasaun sívika” no apela ba nesesidade atu “hametin papél Organizasoins Ema ho Defisiénsia nian - hanesan protagonista no parseirus ativus iha definisaun polítikas nian. Ema ho defisiénsia sira-nia lian tenke sai sentru ba desizaun sira kona-ba sira-nia moris”.

Lori Prezidente Repúblika nia naran, Xefe Kaza Sivíl enkoraja mós “setór hotu-hotu sosiedade nian no parseiru dezenvolvimentu sira atu promove tan inisiativa sira ne’ebé hametin inkluzaun ida-ne’e, inklui debates públikus, kampañas sensibilizasaun, espozisaun talentu, formasaun kona-ba asesibilidade no asaun konkreta sira ho rezultadu prátiku no duradouru”. 515561255_122172883976382272_7693103142534459368_n

   Ba leten