Inkéritu Sensu 2010 nian

Kin. 08 jullu 2010, 07:21h
Inquerito_PORTAL

Formuláriu Sensu 2010 nian, ne’ebé sei hala’o iha loron 11 to’o loron 25 fulan Jullu, ne’e iha pájina sia ho pergunta 48, fahe ba tópiku hitu.

Tópiku ba dahuluk mak kona-ba agregadu familár – see-see de’it mak hela iha uma ne’e no relasaun entre sira oinsá. Maski la iha grau parentesku, tenki hato’o informasaun, “ hanesan ezemplu: karik sira iha turista ka bainaka iha uma, nia mós tenki rejista-an, basá sensu ne’e la’os de’it ba ema timór, maibé mós ba ema hotu ne’ebé mak hela iha Timor-Leste, la’os de’it ema timór, maibé mós ema estranjeiru”, esplika Ministra Finansas.

Tópiku ba daruak formuláriu nian mak kona-ba abilitasaun literária, ka bele dehan, hakarak atu hatene grau eskolaridade ema hirak horik iha uma ne’e nia laran.

Tópiku ba datoluk kona-ba servisu – sei husu ba ema hotu kona-ba sira ne’ebé mak otas to’o ona tinan 10 nia okupasaun saída, karik servisu, servisu iha ne’ebé.

Tópiku ba dahaat mak hakarak haree didi’ak kona-ba fertilidade no mortalidade maternu-infantíl, hodi nune’e dirije feto sira ho otas liu tinan 15.

Tuir fali seksaun ida kona-ba hela-fatin, ne’ebé mak pergunta sira sei kona-ba aspetu fíziku hosi uma no patrimóniu família nian. Hakarak atu hatene, ho inkluzivu, sasán saída de’it mak família iha (hanesan rádiu, televizaun, frigorífiku, kareta, tratór – kona-ba ida-ne’e sei husu, buat hirak ne’e pertense ba família ka ba Estadu – balada oan sira mós).

Tópiku ba daneen kona-ba mortalidade. Hakarak atu hatene kona-bá ema hira mak mate iha tinan ida liubá: ema na’in hira, ema see-see de’it no sira mate ho tinan hira. Objetivu hosi seksaun ne’e atu sura taxa mortalidade, iha Timor-Leste.

Tópiku ba daikus kona-ba emigrasaun. Hakarak atu hatene, iha família ida-idak nia leet, karik iha ema ruma mak ba ona rai-liur, karik nia ba temporáriu ka permanente, no nia ba ho motivu saída (servisu, estuda...).

Hafoin Diresaun Nasionál Estatístika (DNE) nian trata tiha mak informasaun hotu ne’ebé mak rekolla tiha ona ne’e sei hakfilak ba dadu estatístiku nian. Feramenta di’ak ida, tuir Ministra Emília Pires: “Sensu ne’e atu tulun ita. Ita hirak halo polítika ba nasaun no ba naran ajénsia ne’ebé mak hakarak atu trasa programa ruma atu fó benefísiu ba país ne’e. Ho dadu hirak ne’e mak bele halo programa hirak ne’ebé bele hasoru nesesidade populasaun nian”.

 

Ba informasaun seluk tan bele rona entrevista ho Ministra Finansas iha programa “Adeus Konflitu, Bem-vindu Dezenvolvimentu”, iha Rádiu Timor-Leste, iha frekuénsia 91.7 – iha Lian Portugés, Sábadu, Loron 10 Jullu, tuku 19:30.

 

   Ba leten