Governu hala’o sosializasaun Pilotu ba prosesu instalasaun sistema Dijitálizasaun

Kin. 15 jullu 2021, 14:49h
213058024_348772556862713_9150317182371412860_n

Governu da-ualuk liu husi Ministru Asuntu Parlamentáres no Komunikasaun Sosiál (MAPCOMS), Francisco Martins da Costa Pereira Jerónimo, hala’o sosializasaun ba prosesu instalasaun sistema Dijitál Trãnsmisaun Multimédia terrestre/ Dijitál RTTL, Ep. Iha Munisípiu Likisá, Aileu, Ermera, Bobonaru no Munisipiu Dili.

Iha Kinta-feira semana liu ba Ministru MAPKOMS hala’o sosializasaun iha Muniípiu Ermera, Postu Administrativu Railaku iha loron Kinta-feira 14 fulan jullu tinan 2021, ba dala lima kompostu husi Postu Administrasaun Maubara, Likisa, Bazartete, Laulara no postu administativu Railaku.

Administradór Postu Railaku, Arlindo dos Santos hateten “ami agradese tamba ohin ministru MAPCOMS bele mai halo sosializa assuntu ne’ebé importante Iha área informátika hodi akompaña dezenvolvimentu sira komunidade nian  iha área ekonomia, saúde, edukasaun, dijitalizasaun informatika, ne’e importante tebtébes.

Ministru MAPCOMS Francisco Jeronimo esklarese programa dijitalizasaun ne’e importante tébes ba komunidade sira iha nasaun ida atu bele asesu ba kualker assuntus importante iha nasaun laran.

‘’Komunikasaun ne’e importante ba iha rai ida, nasaun ida no mundu, ohin loron iha mundu lao dok ona tama ba iha dijitalizasaun no Timor-Leste mós hola parte ba iha nasaun iha mundu ne’e, Timor-Leste iha obrigasaun atu hakat ba iha dijitalizasaun, tanba ne’e, obriga ita atu labele hela dok husi mundu ida ne’e”.

Membru Governu ne’e mós hatutan ,Tanba mundu la’o dok ona nune’e governu iha nia programa diversifika komunikasaun sosiál ka dijitalizasaun iha RTTL, tanba durante ne’e RTTL sei uza hela sistema analok, nune’e halo nusa mak bele muda sistema analok ba iha sistema dijital hodi fasil liu ba iha komunidades hodi asesu ba iha informasaun sira nebé RTTL fornese iha nivél nasionál no mós nivél internasionál’’, nia hateten.

Governante ne’e mós salienta liu tan, bainhira ita muda husi analok ba dijitál mak frekuénsia ida de’it sei fornese kanál sanulu resin, maibé kuandu ho analok mak frekuénsia ida kanál ida de’it, hanesan ida nebeé akontese no sei presiza antena parabola hodi asesu ba iha kanal sira seluk, maibe kuandu ita usa sistema dijitalizasaun ita presiza de’it antenna liur no tau reciver hodi asesu ba iha kanál sanulu resin husi RTTL kompostu husi  Portugal, Xina, Amerika, Japaun no Indonézia.

Ohin ha’u mai iha ne’e husu ba komunidade sira hotu atu fó apoiu malun ba iha prosesu instalasaun dijitaliza ba iha uma kain idaidak la’ó ho di’ak no hetan susesu, husu ba iha entidade sira hotu atu kolabora, tanba ida ne’e di’ak ba ita hotu iha área informasaun liuliu ba iha komunidades no dijitalizasaun ne’e la depende ba iha satelit tanba uza trânsmisaun husi sentral no fasilita husi tore sira ne’ebé harí ona iha Kutulau, RTTL no Beterlau.

Aleinde ne’e, prosesu servisu tékniku instalasaun durante tinan rua nia laran hahú husi tinan 2019 mai toó iha semana kotuk remata ona no agora tama ba iha prosesu instalasaun iha komunidade sira nia uma. Governu liu husi MAPKOMS hamutuk ho autoridade  lokál no tékniku husi kompania sei identifika komunidades benefisiárius atu fasilita instala settle box ga Dijitalizasaun Tranzmisaun Multi media Terrestre ba iha uma komunidade nian.

Relasiona ho dijitalizasaun informasaun, Governu mós iha planu tinan 2022 sei hari’i tore televizaun neen  iha Lalimlau fornese informasaun ba iha Munisípiu Ermera, tore ida iha Tapo fornese informasaun ba iha Munisípiu Bobonaru, tore ida iha hohonaru Flecha,  Naunil Iliomar, Kodo Lospalos no tore ida iha mundu perdidu no iha tinan 2023 sei hari’i mós tore neen seluk iha Oe-Kussí tore rua, Laklubar tore ida, Balibo no tore rua seluk mós sei identifika fatin, nune’e bele fasilita informasaun Timor-Leste nian.

Iha okaziaun sosializauan ne’e mós, parte tékniku sira halo aprezentasaun ba iha importansia husi dijitalizasaun ho monta DTMB ga settel  books.

Entertantu programa ne’e hala’o tanba iha  akordu entre governu Xina no Timor – Leste servisu hamutuk, liu husi Governu Xines konstroi materiál hotu relasiona ho dijital inklui tore rua iha kutulau no beterlau, aleinde ne’e Governu Timor-Leste mós iha responsabiliza ba iha konstrusaun tore sira iha Munisípius.

Hafoin lansamentu MAPKOMS Lansamentu ba programa dijitaliasaun ne’e partisipa hosiautoridades  segundu komandante Munisípiu Ermera, administradór postu Railaku, komandante polisia eskuadra postu Railaku, Amu Paroqu, xefe suku sira, reprejentante feto, reprejentante joventude,  veteranu sira, xefes liña ministeriais iha postu Railaku, komunidades no Prezidente Tatoli, reprejentante husi Média GPM no Diretóres husi Ministériu.

   Ba leten