Ministériu Finansas no UNDP Lansa Inisiativa “Hamutuk Serbí Komunidade” atu Estimula Ekonomia Lokál

Sab. 22 maiu 2021, 10:48h
186491366_168354271888369_968139091147496227_n

Diretór Jerál Jestaun no Mobilizasaun Rekursu Esternu, António Freitas reprezenta Ministériu Finansas hamutuk ho Reprezentante Rezidente Programa Nasoins Unidas ba Dezenvolvementu (UNDP, sigla Inglés), Tuya Altagerel no Koordenadór Rezidente Banku Dezenvolvementu Áziatiku (ADB, sigla Inglés), Sunil Mitra, lansa ona, iha loron 22 fulan-maiu tinan 2021, inisiativa empregu emerjénsia ho naran “Hamutuk Serbí Komunidade.”

Inisiativa ne’e hanesan resposta ba rekuperasaun inundasaun ne’ebé sei fó oportunidade serbisu imediata ba ema rihun-lima (5.000) iha Aldeia identifikadu lima-nulu (50) hodi estimula ekonomia lokál. Inisiativa ne’e serbisu hamutuk ho komunidade lokál atu hamoos foer, saneamentu, dalan no drenajen bee ne’ebé nalihun atu prevene moras denge no reparasaun infraestrutura bázika nesesária sira seluk ne’ebé urjente iha Aldeia-sira iha Munisípiu Dili ne’ebé mak afeitadu husi inundasaun.

Inisiativa “Hamutuk Serbí Komunidade” sei hahú implementa iha Aldeia 7 ne’ebé mak sai hanesan pilotu no lansamentu ne’e hala’o iha Aldeia 03 Anin-Fuik, Aitarak Laran, Suco Kampo Alor, Postu Administrativu Dom Aleixo, Munisípiu Díli.

Iha nia intervensaun, Diretór Jerál António Freitas hateten “Inisiativa ne’e sei fó oportunidade serbisu imediata ba ema 5.000 atu ajuda sira apoiu sira-nia família no komunidade. Asaun ki’ik ne’e hanesan meius rekuperasaun ida atu ajuda komunidade-sira ne’ebé mak afeitadu husi Inundasaun."

Reprezentante Ministériu Finansas ne’e mós hodi naran Governu hato’o apresiasaun ba ADB, UNDP, Governu Japaun, no Governu Koréia do Sul, ba sira-nia apoiu jenerozu no solidaridade ba Povu Timor-Leste iha tempu krize no prontu atu kolabora nafatin hodi dezenvolve no rekupera komunidade sira-nia atividade.

Partisipa iha eventu lansamentu ne’e Vise-Ministru Administrasaun Estatál, Lino de Jesus Torrezão, Sekretáriu Estadu Formasaun Profisionál no Empregu, Alarico do Rosário, Embaixadór Japaun, Kinefuchi Masami, Embaixadór Repúblika Koréia do Sul, Kim Jeong Ho, Koordenadór Rezidente ONU, Roy Trivedy no reprezentante-sira husi WFP, OIT no UNV.

Iha 16 abril 2021, Ministru Finansas, Rui Gomes no Koordenadór Rezidente ADB, Sunil Mitra, asina ona akordu subvensaun millaun $1 atu suporta programa "Apoiu Resposta Inundasaun no Rekuperasaun” kauza husi siklaun tropikál Seroja, ne’ebé hamosu bee-sa'e no rai-halai iha Dili, kapitál Timor-Leste no Munisípiu-sira.

Finansia husi Fundu Resposta ba Dezastre Ázia Pasífiku liuhusi ADB, fundu ne’e sei apoiu Governu Timor-Leste nia esforsu-sira atu hadi’ak servisu salva-moris mak hanesan halo avaliasaun ba estragus, koordena serbisu responde ba krize, rekuperasaun dezastre, fornese ajudus ba komunidade no rehabilita infraestrutura bázika komunidade.

Husi 29 marsu to’o iha 4 abril, udan no anin-boot kauza husi siklaun tropikál Seroja estraga ona komunidade sira-nia uma, toos, natar no infraestrutura báziku importante sira inklui liña eletrisidade no komunikasaun iha munisípiu 8 iha Timor-Leste. Bazeia ba relatóriu husi ONU, to’o iha 19 maiu 2021, totál uma-kain 33.835 mak afeitadu husi inundasaun ne’e, ho númeru mortalidade konfirmadu hamutuk 44. Ema liuhusi 1.700 mak temporariamente sei desklokadu iha sentru evakuasaun 13 iha munisípiu Dili. Hafoin deklarasaun Estadu Kalamidade iha Dili iha 8 abril, Governu kontinua lidera resposta ba inundasaun. To’o ohinloron, Sekretaria Estadu Protesaun Sivíl fornese ona ai-han no sasán nesesidade bázika inklui sasán la'ós ai-han ba uma-kain afeitadu hamutuk 12.197 iha munisípiu 12 inklui RAEOA.

   Ba leten