Sorumutu konsulta ho sosiedade sivil kona-ba Konseitu Estratéjiku ba Defeza no Seguransa Nasionál

Ter. 13 outubru 2015, 10:30h
Sociedade Civil

Gabinete Primeiru Ministru servisu hamutuk ho Sosiedade Sivil ba Setór Seguransa Nasional realiza Sorumutu konsulta ho sosiedade sivil sira kona-ba Konseitu Estratéjiku ba Defeza no Seguransa Nasionál, segunda-feira ne’e (12/10) iha aula konferensia Quartel Geral das F-FDTL, Fatudahada, Díli. Sorumutu nee halo tuir orientasaun hosi S.E. PM kona-ba importansia kontribuisaun sosiedade civil ba konseitu estratéjiku ba defeza no seguransa nasional neebe hatoo iha konsulta interministerial dahuluk iha 07 Setembru 2015.Sociedade civil intervencao

Sorumutu nee loke ofisialmente hosi Brigadeiro-General  das F-FDTL Sr. Filomeno Paixão nomos nudar aprezentador prinsipal ba “Projecto de Conceito Estrategico de Defesa e Seguranca.” Atu hariku liu tan aprezentasaun nee maka sorumutu konsulta nee fo fatin ba kontribuisaun hosi reprezentante 2 sosiedade civil nian: Sr. João Almeida (Mahein) no Sr. José Luís de Oliveira hosi Asia Justice and Right (Ajar) neebe aprezenta  Prespetiva Sosiedade Sivil  kona-ba Konseitu Estratéjiku Defeza no Seguransa Nasional.

Sociedade Civil encontroSorumutu konsulta nee partisipa hosi reprezentante sosiedade civil nasional hamutuk nain 54 neebe inklui akademiku, veteranu, media, nomos instituisaun reliziozu. Diskusaun lao diak no dinámiku tebes konaba konseitu nee liuliu liga kestaun hirarkia konseitu nee ho lei no politika sira neebe iha ona nunee mos kestiona kapasidade no profesionalismu forsa atu hatan ba ameasa seguransa nasional hosi interna nomos esterna. Iha ambiente nee konstrutivu tebes, partisipante hatoo mos rekomendasaun ruma neebe governu presija konsidera ba formulasaun KEDSN.

Reprezentante sosiedade civil, Sr. João Almeida  (Fundasaun Mahein) ezizi katak sosiedade civil presija hetan oportunidade atu partisipa iha prosesu formulasaun CEDSN. Nunee mos tanba prosesu nee sei iha faze inisiu maka konseitu nee presija mos konsidera dokumentu estruturante sira nudar aliserse ba dezenvolvimentu forsa defeza nian. Kontribuidor seluk, José Luís de Oliveira husi Asia justice and  rights (Ajar) reafirma liu tan responsabilidade Estadu ba Seguransa no Defeza Nasionál no direitu sidadaun atu partisipa iha seguransa nasional tanba nudar sidadaun, povu (nasaun) mak nain ba Estado no partisipa iha konstituisaun Estadu, no pretende hetan seguransa ba nia direitu sita neebe preve iha Lei Inan.Intervencao sociedade civil

Iha sesaun diskusaun moderadór Sr. Anacleto da Costa Ribeiro, fo oportunidade ba partisipante sira atu fo komentariu ba konseitu refere. Iha sesaun nee identifika komentador nain 6 neebe halo observasaun no fo komentáriu neebe konstrutivu tebes.  Sesaun nee aprezenta komentador nain 6 reprezenta hosi akadémiku (UNTL), PDHJ, Komite 12 Novembru, CNJTL, no Veteranus. Brigadeiro rekoñese relevansia hosi rekomendasaun hirak nee no konsidera atu hadia konseitu nee molok lori ba Konsellu Ministru.

   Ba leten