INFORDEPE halo graduasaun ba profesór na’in 634
Institutu Nasionál ba Formasaun Dosente no Profisionál Edukasaun (INFORDEPE), Ministériu Edukasaun nian, organiza, iha loron 24 fulan Fevereiru iha Sentru Konvensaun Díli, serimónia graduasaun ba profesór na’in 634 ne’ebé Profesór Doutór Benjamin Corte-Real mak sai nu’udar oradór sientífiku.
Profesór sira ne’ebé graduadu konkluí ona formasaun ensinu superiór ho grau Baxarelatu iha Edukasaun Ensinu Báziku nian, iha área espesializasaun neen: Lian Portugés (279), 1.° no 2.° Siklu (54), Físika (28), Matemátika (128), Kímika (10) no Biolojia (135).
Graduasaun ida ne’e hala’o ona ba datolu, hahú kedas husi harii INFORDEPE iha fulan Janeiru tinan 2011, ho ninia totál hamutuk profesór 1206 ho kualifikasaun akadémika ensinu superiór nian ne’ebé adekuadu ba sira nia atividade profisionál. Iha graduasaun dahuluk ne’ebé organiza husi INFORDEPE, iha loron 27 fulan Maiu tinan 2011,hetan graduadu sira hamutuk baxarél 375 no iha graduasaun ba daruak, iha loron 14 fulan Outubru tinan ida ne’e nian, ema na’in 197.
Baxarél sira ne’e partisipa iha Kursu Baxarelatu tempu kalan nian, programa ida ba “formasaun no rekualifikasaun ba professór sira” husi Ministériu Edukasaun, ne’ebé sira tau naran hamutuk, iha períodu 2004-05 to’o 2007-08, maizumenus profesór 2500, no na’in 2231 mak remata ona sira nia profisionalizasaun iha servisu.
INFORDEPE organiza ona atividade formasaun oin-oin kona-ba valorizasaun profisionál dosente ba iha koñesimentu lian ofisiál sira, étika profisionál, koñesimentu sientífiku no pedagójiku.
Iha serimónia ne’e, Ministru Edukasaun, João Câncio Freitas, ko’alia kona-ba “dezenvolvimentu profisionál ba profesór sira liu husi aprendizajen durante sira nia moris. Imi nia kontributu importante tebes, atu ita nia servisu nu’udar profesór bele hetan valorizasaun, melloramentu, promosaun no respeitu”.
João Câncio Freitas hateten mós katak, afirmasaun António Nóvoa (1992), hili ona atu sai nu’udar tema ba serimónia ida ne’e “ La iha ensinu ho kualidade, nein reforma edukativa, nein inovasaun pedagójika, sein formasaun ida adekuadu ba profesór sira”, karik bele aplika “ hotu kedas ba iha momentu aktuál ne’ebé Edukasaun iha Timor-Leste hasoru”.
Ministru Edukasaun hateten hikas fali kona-ba importánsia atu garante formasaun ida ba profesór sira ho kualidade, hodi tenik tan katak “ maske ho Ministériu Edukasaun nia esforsu, ho instrumentu hirak ne’ebé to’o oras ne’e kria ona no reforma hotu-hotu ne’ebé mak hala’o ona, maibé bele konkretiza hanoin diak hirak ne’e, bainhira formasaun profesór sira nian iha kualidade no sira iha motivasaun hodi muda no hadi’a sira nia prátika profisionál. Hetan tan edukasaun sei signifika igualdade ba oportunidade ida ne’ebé boot, hadi’a asesu ba empregu, hadi’a preparasaun rekursu umanu sira nian ba ekonomia nasionál, iha tan garantia ba independénsia no soberania ida ne’ebé loos.”
