Ministériu Finansa halo demonstrasaun kona-ba Planeamentu Rekursu Governu nian sira no solusaun sira ne’ebé FreeBalance oferese

Ses. 10 dezembru 2010, 19:04h
FreeBalance_PORTAL

Atu reforsa Jestaun Finansa Públika, Governu haka’as-an hodi hadi’a sistema jestaun finanseira., Ministériu Finansa halo promosaun Iha sesta-feira ida ne’e, loron 10 fulan Dezembru, demonstrasaun ida, ba membru Governu sira, kona-ba funsionamentu sistema jestaun informasaun finanseira foun, implementa husi Free Balanse iha tinan 2000.

Hanoin fali katak, Free Balanse tulun ona ho sistema ida ne’ebé kobre kontrolu orsamentál, kontabilidade jerál, kompras no pagamentu sira no, maski tulun mós iha dezempeñu orsamentál no reseita sira, sistema sei presiza nafatin atu hetan posibilidade hodi halo análize ba dadu sira nune’e mós atu iha transparénsia ida diak liu no responsabilizasaun

Tinan ida ne’e, tuir nesesidade sira ne’e nian, Ministériu Finansa rekere fila fali servisu Free Balanse atu bele hadi’a diak liu tan Sistema Informasaun Jestaun Finanseira (SIJF) no, tanba Jestaun Finansa Públika.

Objetivu ba reforma ida ne’e iha Jestaun Finansa Públika, mak atu promove aumentu ba transparénsia, responsabilidade no boa governasaun no fó atensaun liu-liu kona-ba  Portál Transparénsia, ba Portál e-Aprovizionamentu no ba Painél Ministeriál sira.

Portál Transparénsia aprezenta orsamentu, no fó informasaun kona-ba ezekusaun orsamentál, nune’e  permite fasilidade ida ba leitura no formatu ida ne’ebé disponível ba públiku. Nune’e, sidadaun sira, doadór sira, parseiru sira, organizasaun non-governamentál sira no imprensa bele hetan asesu, neneik-neik no atuál liu, ba ezekusaun orsamentál husi parte Governu nian.

Portál e-Aprovizionamentu promove dezenvolvimentu ekonómiku, bainhira aumenta partisipasaun ba fornesedór sira. Oportunidade hotu-hotu konkursu nian, lista sei tau iha  fatin ida de’it, hodi bele garante ba fornesedór sira lisitasaun ida justa no transparente ba proposta  Governu nian.

Painél Ministeriál sira integra dadu sira husi sistema oin-oin no permite ba informasaun sira bele aprezenta eskluzivamente husi ministériu ida-idak. Kontrola mós dadu sira ho presizaun no fó alerta bainhira buat ruma hala’o laloos.

Governu Konstitusionál  ba Dahaat sei kontinua, iha tinan 2001, hadi’a progama Jestaun Finansa Públika nian. Projetu barak, ne’ebé entrega iha tinan 2010, sei aproveita hodi hadi’a no hatama solusaun sira  foun planeamentu rekursu Governu nian iha tinan 2011, no sei desentraliza ba liña ministeriál sira nune’e mós ba Distritu sira. Iha tinan oin hakarak atu reforsa Portál Transparénsia, tan ne’e  Painél Ministeriál sira sei fornese indakadór finanseiru no naun-finanseiru sira, hetan feramenta sira ne’ebé avansada ba kompra no análize ba pagamentu sira no iha reforsu ida ba jestaun dokumentál.

   Ba leten