Sorumutuk entre Ministrus Negósius Estranjeirus Timor-Leste no Xina nian Hametin kooperasaun Ekonómika Bilaterál

Ses. 05 abril 2024, 12:18h
WhatsApp Image 2024-04-05 at 7.46.05 AM

Ministru Negósius Estranjeirus no Kooperasaun Timor-Leste, Bendito dos Santos Freitas, hala’o sorumutuk bilaterál ida ho ninia omólogu, Ministru Negósius Estranjeirus Repúblika Populár Xina, Wang Yi, iha Chongzuo, Xina, iha loron 4 fulan-abríl tinan 2024. Iha sorumutuk ne’e, akompaña husi Embaixadór Timor-Leste iha Repúblika Populár Xina, Loro Horta, ne’ebé diskute kona-ba hametin kooperasaun entre nasaun rua ne’e.

Durante enkontru, Governu Xinés halo kompromisu atu apoia dezenvolvimentu ekonómiku Timor-Leste, ne’ebé fó liu atensaun ba setór infraestruturas, agrikultura no indústria. Aleinde ne’e Governu Xinés mós destaka kona-ba hasa’e kapasidade rekursus umanus Timor-Leste nian liuhusi bolsas estudu no formasaun.

Ministrus Negósius Estranjeirus husi país rua ne’e hato’o sira nia hanoin atu hametin liután relasaun diplomátika no kooperasaun bilaterál ba interese komún.

Wang Yi haree liu lasu istóriku entre nasaun rua ne’e, hodi hanoin hikas katak Xina maka país dahuluk ne’ebé rekoñese Timor-Leste nia independénsia. Husi tempu ne’ebá kedas, relasaun bilaterál dezenvolve makaas tebes, ne’ebé atinje ho dezenvolve parseria estratéjika ida ne’ebé abranjente, no hetan akordu iha fulan-setembru tinan 2023, iha Sorumutuk Primeiru-Ministru, Kay Rala Xanana Gusmão ho Prezidente Repúblika Populár Xina, Xi Jinping.

Kooperasaun ne’e sei abranje setór oioin, inklui revitalizasaun industriál, infraestruturas, auto-sufisiénsia alimentár no hadi’a meius subsisténsia, la’o tuir Inisiativa “Belt and Road” nian.

Propoin ona atu forma grupu serbisu ida ba kooperasaun iha área agrikultura no dezenvolvimentu infraestruturas iha Timor-Leste, nune’e mós aumenta interkámbiu ba rekursus umanus no hametin kooperasaun kulturál, edukasionál no profisionál.

Xina reafirma ninia apoiu kona-ba adezaun plena Timor-Leste nian ba ASEAN no oferese mós atu fó asisténsia liuhusi Inisiativa Dezenvolvimentu Globál.

Embaixadór Timor-Leste iha Repúblika Populár Xina, Loro Horta, foka liu ba influénsia globál Xina nian no importánsia hosi vizita ofisiál Ministru Negósiu Estranjeirus no Kooperasaun, Bendito Freitas nian ida-ne’e, hodi konsolida liután relasoins bilaterais entre Timor-Leste no Xina.

Durante sorumutuk bilaterál ne’e, Ministru Negósius Estranjeirus no Kooperasaun, Bendito dos Santos Freitas, no ninia omólogu xinés, Wang Yi, diskute mós vizita Estadu Prezidente Repúblika, José Ramos-Horta nian ba Xina, ne’ebé sei hala’o iha tempu badak.

Sorumutuk entre Ministrus Negósius Estranjeirus Timor-Leste no Xina ne’e hanesan avansu signifikativu ida iha kooperasaun bilaterál, ho foka liu iha dezenvolvimentu ekonómiku, no hatudu kompromisu foun husi nasaun rua-ne’e hodi hametin sira-nia lasu diplomátiku no kooperasaun.

   Ba leten