Konsellu Ministrus aprova ona proposta Lei Baze Ensinu Superiór nian

Kin. 22 fevereiru 2024, 10:57h
426387276_251566004662326_7826385055655099343_n

Konsellu Ministrus, iha sorumutuk husi loron 21 fulan-fevereiru tinan 2024, aprova projetu Proposta Lei kona-ba Lei Baze Ensinu Superiór nian, ne’ebé aprezenta husi Ministru Ensinu Superiór, Siénsia no Kultura, José Honório da Costa Pereira Jerónimo.

Tinan 14 liu, hafoin Lei Baze Edukasaun nian tama iha vigór, ninia objetivu la’ós de-it atu atende ezijénsia no dezafiu atuál sira, maibé mós atu asegura melloria kualidade liuhusi kria Lei Baze espesífiku ida ba setór ensinu superiór. Lei Baze Edukasaun sei nafatin vigora kuaze ninia totalidade tomak, sei halo de’it revogasaun ba matéria ne’ebé liga ba ensinu superiór.

Entre medida sira ne'ebé propoin husi diploma ida-ne'e, inklui substituisaun ba Diploma I no II iha ensinu superiór tékniku, ho Kursu Tékniku-Profisionál Superiór (CTePS, Sigla iha lia Portugés) ho durasaun semestre haat (tinan rua). Estabelesimentu ensinu superiór tékniku agora bele atribui grau no diploma baxarelatu, lisensiatura ka mestradu profisionalizante, nune’e hadi’a situasaun anteriór ne'ebé iha dezigualdade kona-ba atribuisaun grau no diplomas iha ensinu superior tékniku. Medida sira-ne'e ho objetivu atu fasilita rekoñesimentu akadémiku internasionál ba estudante sira no hadi'a sira-nia perspetiva serbisu iha área formasaun.

Alterasaun mós propoin ba durasaun siklu lisensiatura, ne'ebé agora sei hala’o durante semestre 8 ka 10 (ida-idak tinan 4 ka 5 ) no iha posibilidade atu atribui grau mestre nian hafoin tuir formasaun durante semestre 12, inklui parte ida ba lisensiatura ne’ebé integrada no labele haketak, korresponde ba semestre 8 primeiru hosi kursu mestradu integradu. Lei Baze Ensinu Superiór nian inkorpora norma ida ne'ebé autoriza ensinu distánsia iha setór ne'e, ho konsiderasaun ba nesesidade sira ne'ebé hatudu ona iha tempu pandemia Covid-19 nian.

Diploma ne'e estabelese katak, iha ensinu superiór, portugés tenke sai dalen prinsipál ensinu, peskiza no instrusaun nian, no tétum sei utiliza hanesan dalen apoiu iha prosesu sira ne’e rasik.

Estadu kompromete atu valoriza no dezenvolve lian tetun, ho objetivu atu lian ne’e bele uza hanesan lian prinsipál iha ensinu superiór. Iha exesaun ne’ebé prevee ona ba regra ida-ne’e, liuliu bainhira hanorin lian estranjeira, iha programa kooperasaun internasionál, no programa espesífiku sira ne’ebé ezije atu hanorin iha lian estranjeira.

Proposta Lei ne'e sei submete ba diskusaun no votasaun husi Parlamentu Nasionál.

   Ba leten