MCAE Lidera Reuniaun Komisaun Interministerial konaba Adezaun Timor-Leste ba OMK

Ter. 08 fevereiru 2022, 11:59h
WhatsApp Image 2022-02-08 at 16.58.29

Governu Konstitusional Daualu (VIII) kuntinua determinadu ho esforsu hotu konaba vontade politika hodi sai membru Organizasaun Mundial Komersiu(OMK) iha epoka tuir mai. Hodi realiza metas husi kompromissu politika nee, Komisaun Interministérial lideradu husi Ministru Koordenador ba Assuntu Ekonómikus (MCAE). Eng. Joaquim Amaral atual Xefe Negosiador Timor-Leste ba OMK ohin iha Ótel Novo Turizmu kuntinua realiza reuniaun faze daruak ho membrus husi Komisaun Interministérial sira hodi atualiza serbisu hirak ne’ebe Timor-Leste halo tiha ona iha ámbitu hodi sai membru Organizasaun Mundial Komérsiu.

Kriasaun Komisaun Interministérial no Grupu Traballu bazeia ba despaxu dahuluk No.009/PM/III/ iha tinan 2020. Nune’e, iha loron 20 Junu 2021, despaxu nee hetan alterasaun dahuluk ho No. 077 /PM/VI/2021 hodi kuntinua fo afirmasaun konaba reforsa medidas serbisu ho ninia área responsabilidade balun maka konaba artikula polítika no medidas lejislativas ne’ebe imposta ba iha prosesu negosiasaun adezaun Timor-Leste nian ba OMK. Tamba adezaun Timor-Leste ba Organizasaun Mundial Komérsiu sai mós metas husi polítika esterna nasional ne’ebe previstu iha Programa Governu Konstitusional Daualu nian.

Haktuir husi despaxu nee, Membru Komisaun Interministerial mai husi instituisaun estadu relevante no mós ajensia Autónoma sira ne’ebe durante nee fornese ona hanoin lubun liuhusi Grupu Traballu sira hodi elabora no prepara rekezitu sira, ne’ebe koloka husi pais membru OMK sira. To’o ohin loron, Ekipa Grupu Traballu adezaun Timor-Leste nian ba OMK kuntinua halo esforsu hotu hodi hatan ba pedidu husi pais membru OMK sira konaba komitmentu Timor-Leste nian hodi sai membru OMK liuhusi resposta hirak ne’ebe fornese husi membru Grupu Traballu Adezaun Timor-Leste nian ba OMK.

Kompozisaun Membru Komisaun Interministerial mai husi Ministru Koordenador ba Assuntu Ekonómikus, Ministeriu Finansas, Ministeriu Saúde, Ministeriu Negósiu Estranjeiru no Kooperasaun, Ministeriu Transporte no Komunikasoens, Ministeriu Turizmu, Komérsiu no Indústria, Ministeriu Petróleu no Minerais ho Ministeriu Justisa. Despaxu nee mós subliña membru sira husi Komisaun Interministerial nu’udar mós membru ba Grupu Traballu nian ne’ebe involve mós Sekretaria Estadu Ambiente no Sekretaria Estadu Formasaun Profissional no Empregu. Nune’e mós ajensia autónoma sira hanesan TradeInvest, SERVE, IQTL, AIFAESA, ANC no Banku Sentral Timor-Leste.

Reuniaun ne’ebe hetan mós partisipasaun husi Ministru Ensinu Superiór, Siénsia no Kultura Longuinhos dos Santos no Sekretáriu Estadu Arte no Kultura ,Teófilo Caldas koloka mós asuntu relevante sira konaba akordu ne’ebe Governu Timor -Leste liuhusi Ministru Koordenador ba Assuntu Ekonómikus, Eng. Joaquim Amaral asina ho Diretor Jeral Organizasaun Mundial Propriedade Intelektual - World Intellectual Property Organization (WIPO), Daren Tang iha Jenebra, Suísa loron 30 novembru 2021.

Iha abertura reuniaun Komisaun Interministerial, Xefe Negosiador adezaun Timor-leste ba OMK, Eng.Joaquim Amaral espresa orgullu ba esforsu hotu ne’ebe halao husi komisaun Interministerial no Grupu Traballu Timor-Leste nian iha ambitu adezaun nian.

”Hau hakarak solisita nafatin Membru Komisaun Interministerial tomak hodi kontinua fó ita nia apoiu mai prosesu adezaun iha nivél polítika no tékniku, liu-liu hodi bele aselera lejizlasaun pendente no reforma doméstika sira ne’ebé sei fasilita diak liu atividade Komérsiu ne’ebé favoravél ba setór privadu rai laran tantu mós ba rai liur hodi adere ba prinsípiu jeral OMK nian” hateten Eng. Joaquim Amaral.

MCAE nu’udar Ministru responsável ba adezaun Timor-Leste nian ba OMK kuntinua koordena intensivamente tantu ho parte interna no esterna hodi bele artikula politika Governu Timor-Leste nian iha prosesu hotu konaba adezaun nian.

Durante realizasaun Reuniaun daruak Komisaun Interministerial nian, MCAE ofisialmente entrega mós Relatóriu Anual konaba “Progresu Adezaun Timor-Leste ba OMK hahu’u husi fulan Jullu 2020 – Jullu 2021” no Relatoriu Traballu husi vizita ne’ebe halao ona husi Ekipa Grupu Traballu Timor-Leste nian ba Jenebra, Suísa husi loron 27 Novembru – 3 Dezembru 2021.

 

 

 

média MCAE

 

   Ba leten