Timor-Leste Asina Subvensaun millaun $5 husi KOICA ba Dijitalizasaun Centro Nacional Chega!

Seg. 22 novembru 2021, 17:33h
3

Governu Timor-Leste no Ajénsia Kooperasaun Internasionál Koreia (KOICA) asina ona akordu subvensaun millaun $5 atu hametin liután Timor-Leste ninia responsabilidade nasionál no kapasidade atu harii futuru ne’ebé di’ak iha dame, justisa no prosperidade liuhusi aprende husi pasadu durante tinan 25 violasaun direitu umanu no injustisa iha konflitu polítiku (1974-1999).

Finansiadu husi Ajénsia Kooperasaun Internasionál Koreia, Repúblika Koreia du Súl, subvensaun ne’e sei suporta Governu nia esforsu sira atu dezenvolve Sistema arkivu dijitál iha Centro Nacional Chega!; dezenvolve kualidade istória no edukasaun harii dame; haforsa kapasidade no servisu parseria ba rekonsiliasaun konflitu no harii dame.

“Loos duni katak dijitalizasaun nu’udar xave ida,” hateten Rui Augusto Gomes, Ministru Finansas Timor-Leste. “Daudaun ne’e Governu inisia ona instalasaun kabu submariñu liga Darwin mai Díli, Dijitalizasaun Chega! sei iha potensialidade atu realiza mandatu morál ba Ita-nia nasaun no demostra kompromisu boot ba dame no rekonsiliasaun, respeitu ba direitu umanu no dignidade umanu, la’ós de’it iha rai-laran maibé mós iha rejiaun no globál.

“Koreia no Timor-Leste, Ita iha esperiénsia istóriku ne’ebé hanesan husi tempu okupasaun ba independénsia iha Ita-nia tempu modernu. Atu rekopera estragus no kanek sira kauza husi tempu konflitu, Ita presiza atu hanoin no aprende husi istória violasaun direitu umanu no justisa. Ohinloron, Ita ofisialmente hakat ba oin hodi leno istória nakukun Timor-Leste nian. Liuhusi apoiu ne’e, sei enkoraja Timoroan sira atu kuda memória istória ne’ebé propriu no konsiénsia,” hateten Jeong Ho Kim, Embaixadór Koreia ba Timor-Leste.

Serimónia asinatura ne’e marka pontu importante ida iha progresu servisu ne’ebé halo ona husi Centru Nacional Chega! – CNC nu’udar instituisaun importante estabelesidu iha Outobru 2016 liuhusi Dekretu-Lei númeru. 48/2016, bainhira Dr. Rui Maria de Araújo nu’udar Primeiru-Ministru.

Iha Jullu 2017, CNC hahu la’o hafoin nomeasaun Konsellu Administrativu no orgaun ezekutivu atu hamoris mensajen Chega!, relatóriu finál CAVR, no rekomendasaun sira husi Komisaun Verdade no Amizade.

Iha 28 Novembru, Timor-Leste sei selebra nia Independénsia ba dala 46. Ema liu rihun-atus-rua mak mate durante liu dekade rua luta ba Independénsia. Centro Nacional Chega! dokumenta abuzu direitu umanu hotu-hotu husi tinan 1974 to’o 1999.

   Ba leten