Governu Timor-Leste

Ministru Prezidénsia Konsellu Ministrus, Fidelis Manuel Leite Magalhães, hala’o sorumutuk ho Ministra Saúde, Odete Maria Freitas Belo, iha loron 20 fulan-jullu tinan 2020, iha Palásiu Governu, iha Dili.

Sorumutuk ne’e ninia objetivu mak atu koordena preparasaun kona-ba Projetu Proposta Lei, kona-ba alterasaun dahuluk ba Lei n. 10/2004, loron 24 fulan-novembru, Lei Sistema Saúde nian, ne’ebé atu aprezenta ba Parlamentu Nasionál.

Alterasaun ida-ne’e hakarak fó autorizasaun ba autoridade kompetente sira iha matéria vijilánsia epidemiolójika no sanitária atu uza mekanizmu protesaun saúde públika nian, atubele evita no neutraliza risku atu moras sira bele da’et habelar iha populasaun nia leet.

Entre medida protesaun nian ba saúde públika, ne’ebé tama iha Projetu Proposta Lei ida-ne’e, ida maka posibilidade ba hala’o ezame médiku ba ema saída de’it, no iha kazu ne’ebé suspeita ba moras ne’e inklui iha lista ne’ebé prevee iha lei ka regulamentu administrativu, atu halo internamentu ka tratamentu kompulsivu, izolamentu no kuarentena. Iha situasaun katástrofe ka emerjénsia saúde nian ne’ebé grave, bele mós hatún orden atu halo konfinamentu iha uma.

Timor-Leste rejista ona kazu pozitivu hamutuk 24, hotu-hotu rekupera tiha ona, no sai nu’udar país aziátiku ida ne’ebé pertense ba grupu nasaun dahuluk ne’ebé livre husi COVID-19, hamutuk ho Laos.

Maske Timor-Leste laiha kazu ativu COVID-19 nian dezde loron 15 fulan-maiu tinan 2020, númeru ema ne’ebé moras ne’e da’et kona iha nivel mundiál sa’e ba beibeik, liuliu iha nasaun viziña Indonézia, tanba ne’e presiza mantein medida oioin kona-ba prevensaun COVID-19, atu nune’e bele evita kazu foun mosu iha país ne’e no prepara resposta karik mosu kazu foun ema ruma maka moras ne’e da’et kona.

Ho vijénsia Estadu Emerjénsia nian ne’ebé remata ona, kompeténsia sira Sentru Integradu Jestaun Krize atu halo koordenasaun transfere fali ba Ministériu Saúde, nu’udar Ministériu responsavel ba supervizaun área saúde nian, liuliu, atu kontrola saúde populasaun nian.