Sorumutuk Estraordináriu Konsellu Ministrus nian loron 20 fulan-Abril tinan 2020

Prezidénsia Konsellu Ministrus

VIII Governu Konstitusionál

...........................................................................................................................

Komunikadu Imprensa

Sorumutuk Konsellu Ministrus nian loron 20 fulan-Abril tinan 2020

Konsellu Ministrus hala’o sorumutuk iha Auditóriu Kay Rala Xanana Gusmão nian, iha Ministériu Finansas, iha Dili, no deside ona hodi husu ba Prezidente Repúblika atu halo estensaun ba Estadu Emerjénsia, ne’ebé sei termina iha loron 26 fulan-abríl mai ne’e. Estensaun ba estadu emerjénsia ne’e presiza tanba evolusaun preokupante husi situasaun epidemiolójika no proliferasaun kazu kontájiu COVID-19 nian ne’ebé rejista ona iha territóriu nasionál no iha eskala globál, ne’ebé ezije atu mantein aplikasaun medida estraordinária sira no ho karakter urjente hodi trava pandemia ne’e.

Konsellu Ministrus aprova ona planu sosioekonómiku hodi hatán ba efeitu negativu sira husi koronavirus ba ekonomia nasionál, ne’ebé iha sesta, loron 17 fulan-marsu liubá, hetan ona aprovasaun husi Komisaun Interministeriál ba Kombate COVID-19 nian. Estímulu ekonómiku ne’ebé hetan aprovasun ne’e projetadu liuliu ho objetivu atu proteje ema sira, salva empregu sira, mantein konsumu no apoia atividade setór privadu nian.

Planu ne’e kompostu husi medida estratéjika lubuk ida, ne’ebé inklui implementasaun sistema universál ida kona-ba transferénsia osan nian, ne’ebé sei garante rendimentu báziku mensál ida ba família 214.000 resin, subsídiu to’o 60% husi kustu salariál funsionáriu sira setór formál nian ne’ebé tenke hela iha kuarentena ka hela iha uma durante pandemia ne’e, sosa stock foos emerjénsia nian ba fulan tolu, hodi kompensa karik foos menus durante pandemia ne’e, fó subsídiu hodi garante konektividade nasionál, garantia ligasaun aérea semana ida dala tolu, hodi garante ligasaun médika no emerjénsia ne’ebé importante tebes ba Darwin, subsídiu ba transporte marítimu merkadoria nian ba mai Ataúru no Oekusi no alargamentu deskarga iha portu marítimu durante oras 24, atribuisaun ba pulsa eletrisidade gratuita ($15 fulan ida) no bee moos gratuita, izensaun husi kontribuisaun ba Seguransa Sosiál no husi aluga propriedade sira Estadu nian, programa kréditu ho taxa ne’ebé ki’ik, garantia kréditu nian ba importadór sasán esensiál nian sira no empréstimu emerjénsia nian, implementasaun ba programa ida hodi hasa’e produsaun ai-han iha parte tasi mane, medida sira atu garante disponibilidade fatór produsaun agríkola, pekuária, no peskeira, fornesimentu bolsa ba  estudante timoroan 4200 resin iha rai-li’ur no subsídiu internét ba estudante sira iha Timor-Leste. Kustu totál husi medida sira ne’e sei proporsionál ho impaktu husi emerjénsia sanitária no medida ekonómika sira ne’ebé sei dinámika no ajusta nafatin durante impaktu ekonómiku nian ne’e sei iha. REMATA

   Ba leten