Governu Timor-Leste

Iha loron 23 fulan-agostu tinan 2019 hala’o ona entrega formál edisaun daruak husi publikasaun no espozisaun “Pasu ikus sira husi libertasaun Nasionál - Kronolojia”, iha serimónia ida ne’ebé hala’o iha Palásiu Governu.

Serimónia ne’e konta ho prezensa husi Diretór-Jerál Prezidénsia Konsellu Ministrus nian (PKM), Pedro Feno, ne’ebé reprezenta Ministru Estadu Prezidénsia Konsellu Ministrus, Agio Pereira, no husi Koordenadór Rezidente Nasoins Unidas nian iha Timor-Leste, Roy Trivedy.

“Pasu ikus sira husi Libertasaun Nasionál - Kronolojia” hanesan publikasaun ida ne’ebé Prezidénsia Konsellu Ministrus prodús, ne’ebé ninia edisaun ba dala uluk publika iha tinan 2009, iha okaziaun komemorasaun aniversáriu dasanuluk Konsulta Populár nian no agora ne’e edita fila-fali iha aniversáriu daruanuluk Referendu nian. Impresaun ba edisaun daruak ida ne’e konta ho apoiu husi Nasoins Unidas iha Timor-Leste.

Espozisaun ne’e halo parte iha Festivál Kulturál Rezisténsia Populár, ne’ebé integra iha Selebrasaun aniversáriu daruanuluk Konsulta Populár nian ne’ebé hala’o husi loron 25 to’o 30 fulan-agostu tinan 2019, iha Sentru Konvensoins Dili nian.

Iha loron 30 fulan-agostu tinan 1999, povu Timor-Leste, ho aten-barani no determinasaun, vota iha Konsulta Populár. Ikusmai, hafoin okupasaun Indonézia nian iha tinan 24 nia laran, timoroan sira espresa sira-nia hakarak ukun-rasik an ba rai ida-ne’e.

Publikasaun ida ne’e hakarak atu fó onra ba timoroan sira-nia tuba rai metin no aten-barani estraordinária, hodi relata tuir kronolojia akontesimentu hirak ne’ebé mosu iha períodu entre loron 5 fulan-maiu no loron 4 fulan-setembru tinan 1999 no ne’ebé lori ba autodeterminasaun.

Pedro Feno “lori Governu Timor-Leste nia naran agradese ba apoiu ne’ebé Nasoins Unidas fó ona ba Timor-Leste ba impresaun edisaun daruak publikasaun nian no ba espozisaun”.

Diretór Jerál PKM nian afirma mós katak “kronolojia ne’ebé oras ne’e ninia edisaun publika fila-fali, rejista importánsia husi reziliénsia ita-nia Povu nian hodi luta ba autodeterminasaun no liberdade, ne’ebé kulmina ho partisipasaun estraordinária iha Konsulta Populár iha loron 30 fulan-agostu tinan 1999 no ba ida ne’e apoiu Nasoins Unidas nian importante tebetebes.

Roy Trivedy hato’o ninia “laran haksolok tanba bele fó apoiu ba inisiativa ida-ne’e, ne’ebé hakarak fó omenajen ba povu timoroan nia aten-barani ne’ebé lori ba liberdade”.

Ministru Estadu, iha ninia prefásiu ne’ebé akompaña edisaun daruak ida ne’e  afirma katak “Dalan naruk ne’ebé Povu Timor-Leste la’o liu ona nakonu ho dezafiu barak no, liu-liu, liuhosi vitória - ki’ik - boot sira: ita sai, ikusmai, na’in husi ita-nia destinu, husi ita-nia desizaun sira, di’ak ka aat, ne’ebé ita halo ona no halo ba ita rasik, konstrusaun no konsolidasaun ita-nia instituisaun demokrátika sira, asesu ba eletrisidade iha rai laran tomak, asinatura ba Tratadu ne’ebé define ita-nia ketan tasik ho Austrália, inísiu husi negosiasaun kona-ba ita-nia fronteira ho Indonézia no relasaun fraternidade no kooperasaun nian ho nasaun amigu no parseiru sira, sai hanesan marku boot balun iha tinan ruanulu ikus ne’e, husi ita-nia nasaun joven”.

Publikasaun “Pasu ikus sira husi Libertasaun Nasionál-Kronolojia” bele haree iha