Governu lansa sistema foun kona-ba jestaun aduaneira no Komisaun Interveniente Portuáriu

Seg. 20 agostu 2018, 09:05h
20180816_PR-Launch-PSC-and-AW1-594x236

Ministériu Finansas no Ministériu Transportes no Komunikasoins inaugura ona, iha kuarta, loron 15 fulan-agostu, iha Autoridade Portuária Timor-Leste (APORTIL), kriasaun Komisaun Interveniente Portuáriu (KIP) no Sistema ASYCUDA World ho objetivu atu garante efisiénsia no atu fasilita komérsiu iha Portu Dili.

Kriasaun KIP sei promove metodolojia servisu sira nian ida ne’ebé integradu, ne’ebé sei permite interveniente hotu-hotu Portu nian, hanesan Autoridade Aduaneira, APORTIL no empreza sira ne’ebé kaer knaar kona-ba embarkasaun, bele serbisu hamutuk ho forma ida ne’ebé efisiente liután no ne’ebé fó dalan atubele estabelese prátika  no prosedimentu serbisu nian hirak ne’ebé di’ak liu, atu nune’e movimentasaun kontentór sira nian iha área Portu bele di’ak liu no efikás liután, husi kedas nia tama to’o sai fali husi portaun sira Portu nian.

Agora interveniente Portuáriu sira ne’e iha ona kapasidade atu diskute kestaun sira ne’ebé sai nu’udar interese komún, hanesan ezemplu kestaun hirak kona-ba armazenamentu no konjestionamentu, planu ba solusaun no implementa planu estratéjiku konjuntu ida atu korrije lalais obstákulu sira ne’ebé bele mosu ba prosesu ne’e.

Benefísiu ba komérsiu no ba importadór sira maka sistema jestaun no movimentasaun kontentór nian ida ne’ebé di’ak liu hosi parte interveniente hotu-hotu, hamenus atrazu iha prosesu hasai kontentór sira husi Portu no hamenus tempu dezembargu, ne’ebé sei fasilita komérsiu liuhusi hamenus taxa armazenamentu nian no sei hamenus kustu jerál sira husi importasaun merkadoria. KIP ne’e sei fó fiar no hatudu momoos kona-ba prosesu importasaun, ne’ebé, hanesan ezemplu, fó dalan atu merkadoria balun bele fa’an sedu liu, iha ne’ebá maka promove komérsiu, planeamentu no projesaun kona-ba negósiu sira.

ASYCUDA (Automated System for Customs Data) maka sistema informasaun nian ida ne’ebé  mak integradu loos kona-ba  jestaun aduaneira ne’ebé serbisu tuir prosesu idak-idak aduaneiru nian, hahú husi identifikasaun merkadoria sira ne’ebé iha risku aas atubele hetan inspesaun to’o ba prosesu pagamentu nian atubele hasai no entrega merkadoria. Instalasaun sistema ASYCUDA World iha APORTIL bele sai hanesan tulun boot ida ba APORTIL iha tratamentu manifestu no informasaun kona-ba kontentór sira ne’ebé haruka mai liuhusi via eletrónika husi empreza transportadora sira molok, durante no hafoin embarkasaun sira to’o. Oras ne’e, APORTIL rejista embarkasaun sira no ninia karga ho forma manuál, no prosesu ida ne’e maka prosesu ida ne’ebé ezije gastu maka’as, neineik no iha tendénsia atu akontese erru.

Uzu sistema ASYCUDA World ne’e sei lori benefísiu boot ba APORTIL, tanba sei fó dalan ba APORTIL haree informasaun kona-ba embarkasaun ida no nia karga ne’ebé ajente transportadór sira haruka mai liuhusi via eletrónika ba Alfándega. Sistema ne’e bele mós fó ba APORTIL estatístika ne’ebé presiza no tuir tempu ne’ebé determina ona kona-ba embarkasaun ruma no nia karga. Lansamentu ida-ne’e hanesan dalan ida husi Janela Únika Nasionál Timor-Leste nian, ne’ebé buka atu fasilita komérsiu ho país sira ASEAN  nian no membru CPLP nian sira, inklui liuhusi kumprimentu ba rekizitu sira atu bele tama ba OMK.

Serimónia inaugurasaun nian ne’e konta ho prezensa husi membru foun sira husi Komisaun Interveniente Portuáriu, Komisaun Reforma Fiskál, reprezentante sira husi USAID, husi Programa Reforma Aduaneira no husi Konferénsia Nasoins Unidas nian kona-ba Komérsiu no Dezenvolvimentu (UNCTAD, sigla iha lian inglés), no husi parseiru dezenvolvimentu nian hirak ne’ebé mai fó asisténsia téknika to’o oras ne’e ba reforma Alfándega nian.

   Ba leten