Primeiru-Ministru ko’alia kona-ba problema Ensinu no Empregu iha Semináriu Internasionál

Kua. 22 novembru 2017, 17:28h
PMdiscursaSeminarioEduc_PG

Primeiru-Ministru, Marí Alkatiri, partisipa iha semináriu internasionál “Hasa’e kualidade ensinu superiór hanesan fatór prinsipál hodi aumenta empregabilidade graduadu sira nian”, ne’ebé promove husi Ministériu Edukasaun no Kultura. Eventu ne’e halibur profesór universitáriu sira, emprezáriu nasionál no internasionál sira, iha loron 22 fulan-dezembru, iha edifísiu Ministériu Finansas nian, iha Dili.

Semináriu ne’e debate kona-ba dezafiu sira ne’ebé Ensinu Superiór hasoru hodi hatán ba nesesidade merkadu traballu nian, no buka solusaun hodi aumenta biban ba serbisu nian ba graduadu timoroan sira.

Iha palestra maklokek nian, Primeiru-Ministru ne’e ko’alia kona-ba importánsia husi formasaun rekursus umanus, fundamentál ba reforma ne’ebé propoin husi Programa Governu Konstitusionál VII, ne’ebé, tuir objetivu sira husi Planu Estratéjiku Dezenvolvimentu, tau Edukasaun hanesan prioridade nasionál ida.

Marí Alkatiri temi kona-ba nesesidade atu kria empregu sira hodi diminui dezekilíbriu ne’ebé oras ne’e iha entre númeru estudante sira ne’ebé formadu ona no tipu empregu hirak ne’ebé sira bele iha asesu ba. Ba ida-ne’e, Governu “hakarak atu elabora no aprova Polítika ida kona-ba Jestaun no Organizasaun Ensinu Superiór nian ne’ebé estabelese matadalan kona-ba diversifikasaun oferta edukativa, kumprimentu ba kurríkulu Padraun Mínimu no Lian Ofisiál sira no prinsípiu finansiamentu ensinu superiór públiku no privadu nian “.

Primeiru-Ministru hateten katak Governu iha mós intensaun atu haforsa ensinu superiór tékniku, hodi promove melloria ba Institutu Politékniku Betanu no harii Institutu Politékniku Otelaria ida iha Lospalos, no Akademia Peskas  no Estudu Mariñu ida iha Manatutu. Na’i-ulun ne’e mós garante katak Governu hakarak atu fó kontinuidade ba programa atribuisaun bolsa nian, “iha área prioritária no estratéjika sira ba dezenvolvimentu nasionál, hanesan iha país CPLP no ASEAN”.

Xefe Governu ne’e ko’alia liután kona-ba “knaar importante setór privadu nian iha dezenvolvimentu nasionál”, no hatutan katak “daudaun ne’epresiza envolve maka’as liután setór privadu, ho forma ida ne’ebé bele estimula no konsistente iha estratéjia nasionál sira ne’ebé adota iha setór Edukasaun nian”.

Marí Alkatiriko’alia liután  katak “Governu Konstitusionál VII asume iha ninia knaar tomak Edukasaun hanesan prioridade nasionál, tanba hafoin tinan 15 Restaurasaun Independénsia Nasionál, ita hatene momoos katak edukasaun maka sai nu’udar baze ba afirmasaun identidade Timor-Leste nian iha rejiaun no iha mundu, no nu’udar elementu propulsór ida ne’ebé labele ignora husi dezenvolvimentu nasionál”.

Na’i-ulun ne’e remata ho fraze ida husi Derek Bok, antigu reitór Universidade Harvard (Estadus Unidus) nian: ”Sira ne’ebé maka hatete katak Edukasaun ne’e folin aas lahatene folin hira maka nasaun selu tanba falta Edukasaun”.

   Ba leten