Sensu tinan 2015 hatudu kreximentu populasionál ne’ebé moderadu

Ministru Estadu no Prezidénsia Konsellu Ministru no

  Portavós Ofisiál Governu Timor-Leste

 Díli, loron 25 fulan-outubru tinan 2015

Sensu tinan 2015 hatudu kreximentu populasionál ne’ebé moderadu

Rezultadu preliminár sira husi Sensu Nasionál Populasaun no Uma-kain, tinan 2015 nian, lansa tiha ona husi Primeiru Ministru Rui Maria de Araújo, iha loron 21 fulan-outubru, iha eventu espesiál ida ne’ebé hala’o iha Dili. Ida ne’e hanesan Sensu datoluk nian ne’ebé hala’o kedas husi restaurasaun independénsia nian no rezultadu provizóriu sira hatudu katak populasaun Timor-Leste nian, iha tuku 00:00 loron 11 ba 12 fulan-jullu tinan 2015 nian, hamutuk 1.167.242. Númeru ida ne’e hatudu kreximentu populasaun nian ida ne’ebé moderadu ho taxa pursentu 9,46 iha períodu 2010-2015 kompara ho períodu tinan 2004-2010 nian ho pursentu 15,51. Populasaun Timor-Leste aumenta dala rua iha tinan 35 ikus ne’e nia laran.

Livru ne’ebé kontein rezultadu preliminár sira Sensu Nasionál Populasaun no Uma-kain tinan 2015 nian ne’e hanesan publikasaun dahuluk husi publikasaun oin-oin ne’ebé mak planeia tiha ona bazeia ba informasaun hirak ne’ebé Resenseadór, Supervizór no Koordenadór GPS nian sira hamutuk 4.828 halibur ona durante períodu loron 11 to’o loron 25 fulan-jullu. Diretór-Jerál Estatístika Ministériu Finansas nian, António Freitas, hateten katak tuir fali relatóriu preliminár ne’e “sei iha publikasaun lubuk ida ho tabela hirak ne’ebé detallada to’o iha nivel Munisípiu, Postu Administrativu no Suku sira, no relatóriu kona-ba área oin-oin hanesan Fertilidade no Nupsialidade, Mortalidade, Projesaun kona-ba Populasaun, Migrasaun no Urbanizasaun, Uma-kain, Forsa Serbisu nian, Defisiénsia, Alfabetizasaun no Edukasaun, Jéneru, Juventude no Atlas Sensu nian.”

Rezultadu preliminár sira hatudu valór provizóriu sira ba populasaun, taxa kreximentu nian, rásio entre seksu sira, densidade, distribuisaun rurál/urbana no dimensaun agregadu família nian iha nivel munisípiu, no rásio populasaun nian/ entre seksu sira to’o iha nivel Munisípiu/Postu Administrativu.

Munsípiu Dili nian kontinua sai hanesan munisípiu ne’ebé iha persentajen populasaun nian boot liu ho pursentu 21,67 husi kontajen nasionál, tuir fali mak Ermera ho (pursentu 10,90) no Baukau (pursentu 10,63). Munisípu ho ritmu kreximentu nian boot liu maka munisípu Likisá, ho taxa média tinan nian hamutuk pursentu 2,83 entre tinan 2010-2015. Taxa média husi kreximentu anuál Dili nian ba períodu ne’e mak pursentu 1,55.

Dimensaun média husi agregadu familiár iha redusaun uituan de’it husi  ema-na’in 5,8 iha tinan 2010 ba  5,7 iha tinan 2015.

Taxa média husi kreximentu populasaun nasionál tuir períudu tinan 2010-2015 maka pursentu 1,81 kompara ho pursentu 2,4 ba períodu tinan 2004-2010 nian.

Iha lansamentu kona-ba rezultadu preliminár sira ne’e, Primeiru-Ministru agradese ba ema sira ne’ebé envolve ona iha Sensu tinan 2015 inklui Ministra Finansas, Santina Viegas Cardoso, Vise-Ministru Finansas, Helder Lopes, Diretór-Jerál Estatístika, António Freitas, no mós jestaun no ekipa Diresaun-Jerál Estatístika nian tomak. Na’i Ulun ne’e agradese mós ba apoiu husi UNFPA, ONU Feto, UNICEF, BPS no Departamentu Estatístika sira Indonézia no Austrália nian, no foka mós kona-ba papél empreza telekomunikasaun nian hanesan Timor Telekom, Telkomcel, Telemor iha kampaña tinan ida ne’e nian.

Portavós Governu Konstituisionál VI nian, Ministru Estadu Agio Pereira hateten katak “Sensu Populasaun no Uma-kain tinan 2015 nian fornese dadus importante sira ba ita nia nasaun. Ne’e hanesan informasaun ne’ebé pertense ba timoroan hotu-hotu, “Sensu ida husi Povu, ba Povu”. Dadus hirak ne’ebé maihusi serbisu la hatene kolen husi ekipa sira no kolaborasaun hosi ema sira, fundamentál ba planeamentu no dezenvolvimentu polítika nian sira ne’ebé di’ak, bazeia ba faktu sira. Hodi Governu nia naran, ha’u felisita sira hotu ne’ebé envolve ona no husu ba sira ne’e atu, iha etapa tuirmai, halo análize ida ho  kuidadu ne’ebé bele halo ita kompriende di’ak liután dinámika husi ita-nia kreximentu no atende ita-nia povu nia nesesidade sira.”

url: http://timor-leste.gov.tl?lang=tp&p=13777